1. Lý do chọn biện pháp.

Trong chương trình phổ thông 2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo áp dụng từ năm học 2020 – 2021 đến nay đã được 4 năm học liên tiếp. Năm học này đang áp dụng đối với lớp 4. Đây là chương trình dạy học theo hình thức phát triẻn phẩm chất năng lực học sinh, tạo cơ hội học tập tự chủ, tự học và giải quyết vấn đề và sáng tạo. Như vậy với các dạy học này giáo viên đóng vai trò tổ chức và học sinh đóng vai trò chủ đạo để tìm hiểu, rèn luyện và phát triển những phẩm chất, năng lực cốt lõi của mình.

Một trong những năng lực then chốt ở lớp 4 là năng lực ngôn ngữ. Năng lực này bao gồm năng lực sử dụng tiếng Việt và năng lực sử dụng ngoại ngữ; mỗi năng lực được thể hiện qua các hoạt động: nghe, nói, đọc, viết. Yêu cầu cần đạt về năng lực ngôn ngữ đối với học sinh mỗi lớp học, cấp học được quy định trong chương trình và được thực hiện trong toàn bộ các môn học, hoạt động giáo dục, phù hợp với đặc điểm của mỗi môn học và hoạt động giáo dục

Phân môn Luyện từ và câu (LTVC) ở lớp 4 cung cấp cho học sinh một số kiến thức về ngữ pháp, cấu trúc câu,… ngoài ra còn cung cấp cho học sinh một số vốn từ để tăng cường kiến thức Tiếng Việt trong giao tiếp nói và viết. Chính vì thế để một học sinh học tốt môn Tiếng Việt thì không thể lơ là đối với phân môn LTVC được. Chính vì vậy nhiệm vụ của người giáo viên phải làm sao để có những phương pháp dạy học tích cực, thu hút các em, tạo cho các em tinh thần thoải mái học tập, tự giác chăm chỉ thì mới đạt được hiệu quả khi học phân môn này.

Tại trường tiểu học ………. Ngay từ đầu năm học này nhà trường đã có nhiều kế hoạch để giúp giáo viên thực hiện chương trình phổ thông 2018 một cách đầy đủ nhất. Cụ thể: Nhà trường đã tổ chức tập huấn chuyên môn, các các nội dung liên quan đến chương trình giáo dục phổ thông 2018; Tập huấn theo hướng PTNL để giáo viên triển khai thực hiện đúng Thông tư 32 của Bộ Giáo dục. Bên cạnh đó nhà trường cũng đã mua sắp trang thiết bị, cơ sở vật chất để đáp ứng yêu cầu dạy học mới. Tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Với cá nhân tôi, sau khi được tập huấn về dạy học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Tôi đã xem rất nhiều tài liệu có liên quan đến cách dạy học mới này, với mong muốn sẽ tổ chức dạy một cách khoa học và mang lại hiệu quả cao nhất cho học sinh. Sau một thời gian nghiên cứu, học hỏi, tìm tòi từ nhiều nguồn học liệu khác nhau tôi đã tìm ra một trong những yếu tố góp phần nên thành công trong việc giúp học sinh học tốt pân môn LTVC. Do đó trong năm học này tôi quyết định chia sẻ những kinh nghiệm vừa qua của bản thân thông qua đề tài với tên gọi: “Vận dụng sáng tạo CNTT trong giờ học Luyện từ và câu nhằm tạo hứng thú để phát triển năng lực ngôn ngữ cho học sinh lớp 4.” làm nội dung nghiên cứu.

2. Những điểm mới trong giải pháp:

- Biện pháp đã bám sát chương trình giáo dục phổ thông 2018 để tích hợp các nội dung dạy học theo hướng phát triển phẩm chất năng lực giúp các em có hứng thú học toán để từ đó các em sẽ học tốt môn LTVC.

- Biện pháp đã ứng dụng chương trình học thông qua chơi để tạo sự hứng thú tích cực trong học tập môn LTVC cho học sinh.

- Vận dụng một số trò chơi trong phần mềm PowerPoint để lồng ghép vào trong một số bài dạy nhằm tạo cho các em không khí vui vẻ, tự giác học tập môn LTVC.

- Biện pháp hướng tới giáo dục trong sáng lành mạnh, tạo điều kiện để học sinh tự chủ, tự học, biết vận dụng kiến thức đã học vào đời sống thực tiễn.

3. Thực trạng vấn đề nghiên cứu.

3.1. Thuận lợi

Năm học 2023 – 2024, khi chương trình giáo dục phổ thông 2018 được áp dụng vào lớp 4 thì mọi thứ trong dạy học đều phải thay đổi một cách toàn diện. Thay đổi từ chương trình, sách giáo khoa đến cả phương pháp dạy học. Chính vì vậy ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu nhà trường đã tập huấn chuyên môn cho giáo viên dạy lớp 4. Tiếp đó cử giáo viên lớp 4 tham gia tập huấn sách giáo khoa. Bên cạnh đó nhà trường cũng trang bị một số cơ sở vật chất để giáo viên thực hiện dạy học theo phát triển phẩm chất năng lực.

Đội ngũ giáo viên khoẻ, trẻ, năng động và nhiệt tình nên rất dễ tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông 2018. Có trình độ CNTT cơ bản, đáp ứng yêu cầu đổi mới của ngành.

Một thuận lợi nữa là phía các gia đình phụ huynh học sinh cũng rất ủng hộ với chương trình giáo dục mới của nhà trường và đã sắm sửa đầy đủ sách vở và một số đồ dùng học tập để con em tham gia học theo quy định. Các gia đình luôn hợp tác chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm để giúp đỡ con cái khi ở nhà.

Đối tượng các em học sinh đều ngoan, biết vâng lời thầy cô nên giáo viên rất dễ tiếp cận các em và triển khai đầy đủ các phương pháp dạy học theo phát triển PCNL đã quy định.

 

3.2. Khó khăn

Nhưng bên cạnh những điều kiện thuận lợi đó thì quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài này tôi cũng gặp không ít khó khăn. Cụ thể:

- Chương trình phổ thông 2018 củ Bộ giáo dục ban hành còn mới mẻ nên giáo viên còn bỡ ngỡ, thiếu kinh nghiệm tổ chức.

- Kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin nâng cao của giáo viên còn hạn chế nên chưa khai thác hết các học liệu số cũng như tạo được nhiều trò chơi hiện đại để thu hút các em.

- Một số em chưa chăm học, thiếu tập trung trong tiết học nên việc áp dụng trò chơi trong một số tiết học chưa hoàn thhiện.

- Một số gia đình cưng chiều con quá mức, dẫn đến khi đến lớp các em thiếu tập trong trong học tập, thiếu hợp tác với thầy cô nên việc ứng dụng CNTT trong tiết học đôi khi gặp trở ngại.

2.3 Khảo sát thực trạng

Để có cái nhìn tổng quát về tính khả thi trước khi thực hiện đề tài. Tôi đã khảo sát bằng hình thức đánh giá qua trao đổi, theo dõi hồ sơ học tập để xác định mức độ học phân môn LTVC của các em đã đạt ở mức nào để từ đó tôi có cái nhìn tổng thể và xây dựng những phương pháp dạy học phù hợp nhằm giúp các em học tốt môn học này:

TSHS	Hoàn thành tốt		Hoàn thành		Chưa hoàn thành
	SL	%	SL	%	SL	%
35	15		10		5

 

Như vậy qua bảng khảo sát trên đã giúp tôi nhận thấy khả năng học tốt phân môn LTCV ở lớp 4A vẫn chưa thật đồng đều. Số em học tốt đang ở mức khiêm tốn, trong khi đó số em ở mức chưa hoàn thành vẫn chiếm tỷ lệ tương đối cao. Vì thế việc thay đổi phương pháp dạy học nhằm giúp học sinh học tốt môn LTVC là cần phải làm ngay.

3. Nội dung và hình thức của giải pháp:

Giải pháp 1: Vận dụng học liệu số để tăng cường vốn từ góp phần phát triển năng lực ngôn ngữ cho học sinh.

………………………..

 

Giải pháp 2: Tích hợp trò chơi để phát triển kĩ năng nghe - nói cho học sinh.

……………………

Giải pháp 3. Kết hợp linh hoạt phương pháp nhóm, phương pháp hỏi đáp và phương pháp giảng giải để phát triển năng lực ngôn ngữ cho học sinh.

…………………………

Xem thêm:

Nâng cao giáo dục đạo đức qua một số kĩ năng sống cho học sinh trong công tác chủ nhiệm lớp