Một số giải pháp phát huy tính tự giác học tập Toán cho học sinh lớp 4 trường tiểu học

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lý do chọn biện pháp.

Đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát triển phẩm chất năng lực học sinh là bước chuyển từ chương trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, nghĩa là từ chỗ quan tâm đến việc học sinh học được cái gì đến chỗ quan tâm học sinh vận dụng được cái gì qua việc học. Với cách dạy học này, học sinh tiếp thu kiến thức và vận dụng kiến thức đó vào đời sống thực tiễn một cách khoa học và hiệu quả. Đây là bước đổi mới hữu hiệu nhất của ngành giáo dục trong thời gian qua nhằm đào tạo ra những con người thực tế, có kiến thức và vận dụng nó vào đời sống một cách hiệu quả.  Đối với môn Toán ở lớp 4 có mục tiêu cung cấp cho học sinh những kiến thức về các phép tính với số học, hình học, đại lượng và đo lại lượng, xác suất thống kê. Qua đó giúp các em vận dụng sáng tạo những kiến thức đó vào đời sống thực tiễn. Tuy nhiên việc chuyển tải những kiến thức đó đên với các em không hề đơn giản. Trước đây dạy học theo truyền thống là bắt buộc, gò ép và giaó viên đưa ra mệnh lệnh học sinh phải học, khải nghe, phải ghi chép,… dẫn đến học sinh học bài một cách tiêu cực, máy móc. Nhưng đối với chương trình giáo dục phổ 2018 mà Bộ Giáo dục ban hành đã hoàn tgoàn thay đổi cách tổ chức cũng như phương pháp dạy học theo hướng tích cực để phát triển các phẩm chất, năng lực học sinh. Chính vì vậy mỗi giáo viên phải tự nghiên cứu và xây dựng cho mình kế hoạch dạy học phù hợp với đối tượng học sinh trong lớp để đáp ứng yêu cầu trên.

Tại trường tiểu học...... nơi tôi đang công tác việc tổ chức dạy học theo hướng tích cực luôn được nhà trường đặc biệt quan tâm và chỉ đạo sát sao. Từ tập huấn chuyên môn đến mua sắp các thiết bị công nghệ phục vụ cho việc dạy học tích cực theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. Bên cạnh đó đội ngũ giáo viên dạy lớp 4 cũng được nhà trường chọn lựa những thành viên trẻ, khoẻ, nhiệt tình, có trách nhiệm và có chuyên môn vững vàng. Vì vậy chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã được triển khai thực hiện một cách bài bản và động bộ.

Là một giáo viên trực tiếp dạy lớp 4, tôi luôn tìm hiểu mọi tài liệu để xây dựng những phương pháp dạy học hiệu quả nhất, vừa giúp các em hứng thú, tích cực và sáng tạo trong học tập tránh sự gò ép, lệ thuộc và dạy học một chiều. Chính vì vậy mà tôi quyết định chọn đề tài: “Một số giải pháp phát huy tính tự giác học tập Toán cho học sinh lớp 4 trường tiểu học….” làm đề tài nghiên cứu và áp dụng vào quá trình dạy học của mình. Hi vọng rằng đề tài này sẽ góp phần tạp nên những giừo học tú vị và bổ ích cho các em học sinh lớp 4 mà tôi trực tiếp giảng dạy.

2. Mục đích của biện pháp.

Dạy học phát triển phẩm chất năng lực nói chung, môn Toán nói riêng là hình thức tổ chức dạy học tạo ra những phương pháp dạy học tích cực, hứng thú học tập của học sinh để thu hút các em thích học, chăm học từ đó các em phát triển các phẩm chất, năng lực cốt lõi của mình. Chính vì vậy mà mục đích của đề tài là xây dựng một số giải pháp nhằm phát huy tính tích cực, tực giác của học sinh để học tốt môn toán theo chương trình giáo dục phổ thông 2018.

II. THỰC TRẠNG.

1. Thuận lợi

Ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu nhà trường đã tập huấn chuyên môn cho giáo viên dạy lớp 4. Tiếp đó cử giáo viên lớp 4 tham gia tập huấn sách giáo khoa. Bên cạnh đó nhà trường cũng trang bị một số cơ sở vật chất để giáo viên thực hiện dạy học theo phát triển phẩm chất năng lực.

Đội ngũ giáo viên khoẻ, trẻ, năng động và nhiệt tình, có chuyên môn vững vàng nên rất dễ tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Đa số gia đình phụ huynh học sinh rất ủng hộ với chương trình giáo dục mới của nhà trường và đã sắm sửa đầy đủ sách vở và một số đồ dùng học tập để con em tham gia học theo quy định. Các gia đình luôn hợp tác chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm để giúp đỡ con cái khi ở nhà.

Đối tượng các em học sinh lớp 4 đều ngoan, biết vâng lời thầy cô nên giáo viên rất dễ tiếp cận các em và triển khai đầy đủ các phương pháp dạy học để tạo hứng thú, tích cực trong học toán cho các em.

2. Khó khăn

Nhưng bên cạnh những điều kiện thuận lợi đó thì quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài này tôi cũng gặp không ít khó khăn như:

- Một số em đang học tập theo cách học cũ là lệ thuộc vào cô giáo, chưa tự giác, tích cực học bài. Cô giáo giao nhiệm vụ thì làm mà không thì thôi.

- Một số em ham chơi, chưa có ý thức chăm chỉ, chưa tích cực trong học tập môn học này mà chỉ học theo hình thức miễn cưỡng.

- Một số phụ huynh cưng chiều con cái quá mức, thường xuyên cho các cháu xem ti vi, điện thoại,… với những nội dung giải trí thiếu lành mạnh làm ảnh hưởng rất lớn đến tâm sinh lí các em nên khi đến lớp, các em thường mất tập trung, thiếu tính tự giác tự chủ học bài..

Một số em xem nhẹ môn Toán nên không chịu khó nghiên cứu, tìm hiểu theo tính tự giác mà chủ yếu là đối phó với giáo viên.

3. Khảo sát thực trạng

Để có cái nhìn tổng quát về tính khả thi trước khi thực hiện đề tài. Tôi đã khảo sát bằng hình thức đánh giá qua trao đổi, theo dõi hồ sơ học tập, sinh hoạt nhóm của các em để xác định tinh thần học môn toán:

TSHS	Tích cực, chăm chỉ		Bình thường		Thiếu tích cực
	SL	TL	SL	TL	SL	TL
35	15	42,9%	15	42,9%	5	14,2%

 

Như vậy qua bảng khảo sát trên đã giúp tôi nhận thấy tinh thần học tập môn Toán ở lớp 4 vẫn chưa thật đồng đều. Số em tích cực học toán đang ở mức khiêm tốn, trong khi đó số em ở mức chưa chăm chỉ vẫn chiếm tỷ lệ tương đối cao. Vì thế việc thay đổi phương pháp dạy học nhằm phát tinh thần học tốt môn Toán là cần thiết và phải làm ngay.

III. NỘI DUNG

1. Nội dung cách thực hiện biện pháp

So với các môn học khác thì môn Toán là môn học khá khô khan và khó thu hút học sinh nên việc dạy học theo phát triển năng lực càng khó khăn hơn. Chính vì vậy để một tiết học toán sôi nỏi, hào hứng, hiệu quả và giúp học sinh phát triển các phẩm chất năng lực như phẩm chất chăm chỉ, trách nhiệm hay năng lực toán học,… thì tôi đã vận dụng linh hoạt 3 giải pháp để giúp học sinh học tốt môn toám, cụ thể:

Giải pháp 1: Tăng cường trải nghiệm để tạo hứng thú, tích cực cho học sinh.

………………………..

Giải pháp 2: Tăng cường trò chơi để tạo hứng thú, tích cực cho học sinh.

Thứ nhất: Tăng cường trò chơi trong bài giảng PowerPoint:

…………………….

Thứ hai: Tăng cường trò chơi trong các tiết thực hành (hoặc tăng cường Toán:

…………………….

Giải pháp 3: Phát huy tính tích cực, tự giác của học sinh qua phương pháp nêu gương.

………………………