Một số giải pháp tổ chức học thông qua chơi nhằm tạo hứng thú cho học sinh qua môn Toán ở lớp 5

I. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn biện pháp

Dự án “Lồng ghép Học thông qua Chơi vào giáo dục tiểu học” (iPLAY Việt Nam) chính thức khởi động từ tháng 12/2019 với sự hợp tác của VVOB tại Việt Nam và Bộ GD&ĐT. Dự án hướng tới nâng cao năng lực đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá học sinh thông qua việc lồng ghép Học thông qua Chơi vào quá trình tổ chức dạy học, góp phần thực hiện có hiệu quả Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 nhằm đạt mục tiêu phát triển phẩm chất, năng lực học sinh tiểu học.

Trước đây, khi day học theo các phương pháp truyền thống, trò chơi đã được sử dụng một cách rộng rãi và cũng đã đạt được một số thành công nhất định trong dạy học của người giáo viên. Tuy nhiên việc thiết kế trò chơi, cách thức tổ chức trò chơi trước đây khá ít và đơn điệu, cách thức tổ chức cũng chưa phong phú nên còn nhiều hạn chế trong quá trình dạy học. Ngày nay, khi áp dụng chương trình giáo dục phổ thông 2018 việc dạy học được thực hiện theo phương án mở, có nghĩa là giáo viên được linh động thiết kế tiết dạy theo đối tượng học sinh với mục tiêu là vui vẻ, thân thiện, tích cực và hiệu quả.

Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy lớp 5, ngay từ khi được tập huấn chương trình học thông qua chơi, tôi nhận thấy đây là một phương pháp dạy học mang lại nhiều tích cực cho bản thân trong quá trình dạy học. Phương pháp day học này có nhiều ưu điểm nhằm tạo ra giờ học thoải mái, hấp dẫn và tự giác cho học sinh. Đồng thời thông qua những trò chơi, các em được học một cách tự nhiên, không gò ép, không áp đặt nên các em sẽ nỗ lực, phấn đấu thực hiện qua đó sẽ hiểu bài hơn, vận dụng kiến thức vào thực tiễn hiệu quả hơn. Năm bắt được điều này nên ngay từ đầu năm học, tối đã nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến dạy học thông qua chơi nhằm tạo hứng thú cho học sinh, nâng cao chất lượng học tập môn Toán.

Đợt tham gia thi giáo viên giỏi năm học này tôi xin chia sẻ những giải pháp mà tôi đã thực hiện trong thời gian qua và đã đánh giá thực tiễn và thu được nhiều kiết quả có tính khả thi sau khi áp dụng, đây là một chuyên đề dạy học mới, được tổ chức theo định hướng của hướng dẫn nên khoa học và hiệu quả hơn. Hi vọng rằng các giải pháp này được lan toả nhiều đén các đơn vị để các giao viên cùng tham khảo và áp dụng vào lớp mình giảng dạy. Trên tinh thần đó tôi quyết định chia sẻ những kinh nghiệm qua biện pháp giáo dục với tên gọi: “Một số giải pháp tổ chức học thông qua chơi nhăm tạo hứng thú cho học sinh qua môn Toán ở lớp 5”.

2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu.

2.1. Thuận lợi

Năm học này, ở lớp 5 tiết tục dạy học theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 nên mọi thứ trong dạy học đều phải thay đổi một cách toàn diện. Chính vì vậy ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu nhà trường đã tập huấn chuyên môn cho giáo viên dạy lớp 5. Bên cạnh đó nhà trường cũng trang bị một số cơ sở vật chất để giáo viên thực hiện dạy học theo phát triển phẩm chất năng lực.

Đội ngũ giáo viên khoẻ, trẻ, năng động và nhiệt tình nên rất dễ tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông 2018. Có trình độ CNTT cơ bản, đáp ứng yêu cầu đổi mới của ngành.

Một thuận lợi nữa là phía các gia đình phụ huynh học sinh cũng rất ủng hộ với chương trình giáo dục mới của nhà trường và đã sắm sửa đầy đủ sách vở và một số đồ dùng học tập để con em tham gia học theo quy định. Các gia đình luôn hợp tác chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm để giúp đỡ con cái khi ở nhà.

Đối tượng các em học sinh đều ngoan, biết vâng lời thầy cô nên giáo viên rất dễ tiếp cận các em và triển khai đầy đủ các phương pháp dạy học theo phát triển PCNL đã quy định.

1.2. Khó khăn

Nhưng bên cạnh những điều kiện thuận lợi đó thì quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài này tôi cũng gặp không ít khó khăn. Cụ thể:

- Chương trình học thông qua chơi còn mới mẻ, chưa áp dụng đại trà nên giáo viên còn bỡ ngỡ, thiếu kinh nghiệm tổ chức.

- Các tư liệu về dạy học thông qua chơi còn ít nên giáo viên còn gặp nhiều khó khăn trong thiết kế lồng ghép vào tiết dạy.

- Một số em chưa chăm học, thiếu tập trung trong tiết học nên việc áp dụng trò chơi trong một số tiết học chưa hoàn thhiện.

- Khi chơi học sinh thường gây ồn ào, giáo viên khó quản lý nên lớp dễ bị ồn ào trong tiết học.

1.3 Khảo sát thực trạng

Để có cái nhìn tổng quát về chất lượng môn Toán trước khi thực hiện đề tài. Tôi đã khảo sát bằng hình thức đánh giá qua trao đổi, theo dõi hồ sơ học tập, sinh hoạt nhóm của các em để xác định các em đã đạt ở mức nào để xây dựng những phương pháp dạy học phù hợp nhằm tạo hứng thú học Toán cho các em, qua đó giúp các em phát triển năng lực tính toán:

Như vậy qua bảng khảo sát trên đã giúp tôi nhận thấy chất lượng môn Toán lớp 5…. Vẫn chưa thật đồng đều. Số em ở mức hoàn thành tốt đang ở mức khiêm tốn, trong khi đó số em ở mức chưa hoàn thành vẫn chiếm tỷ lệ tương đối cao. Vì thế việc thay đổi phương pháp dạy học là việc cần phải làm ngay.

II. PHẦN NỘI DUNG

1. Nội dung và hình thức của giải pháp:

Việc tổ chức học thông qua chơi được tôi thực hiện tại các tiết học toán. Mỗi tiết học là một hình thức tổ chức khác nhau nhằm tạo nên sự hấp dẫn mới lại và thu hút các em phấn khởi, hứng thú học toán. Tất cả các hình thức tổ chức đều được thực hiện theo dạng chơi có định hướng. Tuy nhiên dựa vào đặc điểm của học sinh, tôi không tổ chức cả một trò chơi trong tiết học mà tôi chỉ thực hiện lồng ghép vào một hoạt động dựa trên nội dung của bào học đó để thiết kế phù hợp nhằm đảm bảo thời gian cũng như kiến thức để các em học tập hài hòa, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi. Nếu giáo viên không nắm được điều này thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc học tập của các em: Một là các em chơi nhiều dẫn đến sa đà, thiếu nghiên cứu, và tập trung mục tiêu bài học. hai là chơi nhiều các em sẽ nhàm chán và hiệu quả vận dụng của giáo viên cũng k đạt yêu cầu. Vì vậy tôi đã vận dụng một cách linh hoạt học thông qua chơi vào các hoạt động tiết học toán như sau:

1. Tổ chức học thông qua chơi qua phần khởi động bài học.

…………………………..

2. Tổ chức hoạt động thông qua chơi trong phần thực hành.

………………………..

3. Tổ chức hoạt động thông qua chơi trong hoạt động vận dụng.

………………………..

Phát huy tình thần đoàn kết, tương thân tương ái nhằm góp phần giáo dục phẩm chất nhân ái cho học sinh lớp 4