Một số giải pháp phát huy tinh thần chăm học trong học tập cho học sinh lớp 4 qua đó giúp các em phát triển phẩm chất chăm chỉ

I. LÝ DO CHỌN BIỆN PHÁP.

Chăm chỉ là phẩm chất đặc biệt của con người, đó là khả năng nỗ lực và cố gắng không ngừng nghỉ để đạt được mục tiêu của mình. Trong dạy học, chăm chỉ là một phẩm chất đóng vai trò then chốt cho sự thành công của mỗi học sinh. Chính vì vậy trong chương trình giáo dục phổ thong 2018 đã xdây dựng cách dạy học mới theo 5 phẩm chất và 10 năng lực. Một trong những phẩm chất đóng vai trò then chốt trong giáo dục học sinh là phẩm chất chăm chỉ. Phẩm chất này có 2 yếu tố đó là ham học, chăm làm. Nếu 1 học sinh đạt được phẩm chất này thì sẽ góp phần phát triển các năng lực cốt lõi. Vì khi các em có tính chăm chỉ, biết vượt khó để học tốt thì các em sẽ chủ động, tích cực rèn luyện và phát triển toàn diện về mọi mặt.

Tại trường tiểu học…… là một đơn vị đóng trên địa bàn ……. Có bề dày lịch sử về chát lượng giáo dục, nên công tác dạy và học luôn được nhà trường quan tâm. Chính vì vậy ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu nhà trường đã chuẩn bị mọi thứ để triển khai thực hiện một cách đồng bộ và xuyên xuốt từ sơ sở vật chất đến tập huấn chuyên môn, trang bị sách giáo khoa,… do đó chương trình đã được thực hiện một cách bài bản và hiệu quả. Nhất là việc giáo dục 5 phẩm chất cho học sinh qua công tác chủ nhiệm của giáo viên luôn được nhà trường nhắc nhở quán triệt để thực hiện đúng chương trình và đạt hiệu quả cao. Chính vì thế tập thể giáo viên dạy khối 4 đều tự học, tự phát triển thêm về chuyên môn và phương pháp dạy học để đáp ứng yêu cầu đổi mới của giáo dục.

Là một giáo viên đứng lớp, năm học này tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 4A. Đây là năm đầu tiên tôi thực hiện dạy học theo chương trình mới nên rất băn khoăn là lo lắng. Tôi đã nghiên cứu kĩ về các tài liệu dạy học phát triển phẩm chất năng lực và nhận thấy rằng, phẩm chất chăm chỉ có vai trò hết sức quan trọng trong các các phẩm chất cần giáo dục cho các em. Bởi khi các em chăm chỉ thì các em mới thực hiện được nhiều nhiệm vụ học tập như: ham học, chăm làm, thích tìm hiểu, biết tự rèn luyện để phát triển các phẩm chất, năng lực cốt lõi. Trong đó nang cao chất lượng học tập của bản thân để tăng cường tính tự chủ, tự học cũng nhờ vào phẩm chất chăm chỉ. Nắm được đặc điểm này nên tôi quyết định chọn phẩm chất chăm chỉ để nghiên cứu và áp dụng trong quá trình giảng dạy của mình nhằm nâng cao các phẩm chất và năng lực khác cho học sinh. Do đó mà tôi chọn đề tài “Một số giải pháp phát huy tinh thần chăm học trong học tập cho học sinh lớp 4 qua đó giúp các em phát triển phẩm chất chăm chỉ”. làm biện pháp trình bày trong hội thi giáo viên chủ nhiệm giỏi.

II. THỰC TRẠNG CỦA BIỆN PHÁP.

2.1. Thuận lợi

Ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu nhà trường đã tập huấn chuyên môn cho giáo viên dạy lớp 3. Tiếp đó cử giáo viên lớp 3 tham gia tập huấn sách giáo khoa. Bên cạnh đó nhà trường cũng trang bị một số cơ sở vật chất để giáo viên thực hiện dạy học theo phát triển phẩm chất năng lực.

Đội ngũ giáo viên khoẻ, trẻ, năng động và nhiệt tình, có chuyên môn vững vàng nên rất dễ tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Một thuận lợi nữa là phía các gia đình phụ huynh học sinh cũng rất ủng hộ với chương trình giáo dục mới của nhà trường và đã sắm sửa đầy đủ sách vở và một số đồ dùng học tập để con em tham gia học theo quy định. Các gia đình luôn hợp tác chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm để giúp đỡ con cái khi ở nhà. Vì chương trình dạy học 2 buổi / ngày không giao bài tập về nhà nên phụ huynh phải tự hỗ trợ con em khi ở nhà vào những ngày nghỉ để duy trì kiến thức.

Đa số các em học sinh lớp 3 đều ngoan, biết vâng lời thầy cô nên giáo viên rất dễ tiếp cận các em và triển khai đầy đủ các phương pháp dạy học theo phát triển PCNL đã quy định.

2.2. Khó khăn

Nhưng bên cạnh những điều kiện thuận lợi đó thì quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài này tôi cũng gặp không ít khó khăn như:

Do ảnh hưởng của giáo dục gia đình, được bố mẹ cưng chiều, cho các em xem tivi, máy tính, điện thoại, Ipad,… cho nên các em có biểu hiện thiếu chăm chỉ khi đến lớp, các tem thường làm việc riêng, thiếu tập trung trong giờ học.

 Đối tượng các em lớp 4 còn nhỏ, hiếu động, mải chơi. Nhất là những tuần đầu mới vào học, với nhiều thay đổi nên các em ham chơi hơn, chưa thật sự chăm chỉ trong học tập làm ảnh hưởng đến nền nếp chung của cả lớp.

Một số gia đình gặp khó khăn về kinh tế nên phải đi làm ăn xa, chưa có thời gian gần gũi bên con để động viên, giáo dục con em chăm chỉ ở nhà, ở trường mà chủ yếu là giao phó cho nhà trường và giáo viên.

2.3 Khảo sát thực trạng

Để có cái nhìn tổng quát về tính khả thi trước khi thực hiện đề tài. Tôi đã khảo sát bằng hình thức đánh giá qua theo dõi quá trình học tập, sinh hoạt của các em để xác định thái độ chăm chỉ của các em. Tôi nhận được một kết quả như sau:

Như vậy qua bảng khảo sát trên đã giúp tôi nhận thấy phẩm chất chăm chỉ của học sinh vẫn chưa thật đồng đều. Số em đã biết chăm chỉ học tập tốt đang ở mức khiêm tốn, trong khi đó số em ở mức chưa chăm chỉ vẫn chiếm tỷ lệ tương đối cao. Vì thế việc thay đổi cách tổ chức dạy học nhằm phát triển phẩm chất chăm chỉ cho các em là việc cần phải làm ngay.

3. Nội dung thực hiện biện pháp

Giải pháp 1: Phát huy tinh thần chăm học qua phương pháp nêu gương.

………………………………………

Giải pháp 2: Phát huy tinh thần chăm học trong học tập cho học sinh qua phong trào: “Bảng vàng chăm chỉ”.

……………………………………..

Giải pháp 3: Nâng cao vai trò tự quản của ban cán sự lớp

…………………………….