Sáng kiến Xây dựng đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên, có vai trò nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt viên gạch đầu tiên trong việc hình thành nhân cách con người. Để trẻ em được phát triển toàn diện, một trong những yếu tố then chốt là chất lượng đội ngũ giáo viên – những người trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ. Trong bối cảnh toàn ngành đang thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW, thì yêu cầu xây dựng một đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới càng trở nên cấp thiết. Đặc biệt, trong thời đại công nghệ số, nơi mà công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số đang len lỏi vào từng hoạt động của nhà trường, thì giáo viên càng cần được trang bị những năng lực mới để không bị tụt lại phía sau.

Thực tế hiện nay cho thấy, tại nhiều cơ sở giáo dục mầm non, phần lớn giáo viên vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong việc ứng dụng công nghệ vào dạy học. Không ít người còn tâm lý e ngại, ngần ngại tiếp cận thiết bị công nghệ, thậm chí chưa biết cách sử dụng thành thạo máy tính hay phần mềm cơ bản. Một bộ phận giáo viên trẻ tuy có tiếp cận công nghệ nhưng lại thiếu phương pháp khai thác hiệu quả trong giảng dạy, dẫn đến tình trạng ứng dụng mang tính hình thức, chưa thực sự tạo chuyển biến trong chất lượng giáo dục. Bên cạnh đó, thói quen dạy học truyền thống vẫn tồn tại phổ biến, thiếu sự đổi mới trong tư duy nghề nghiệp, chưa hình thành được văn hóa học tập và chia sẻ trong nội bộ nhà trường.

Tại đơn vị công tác, đội ngũ giáo viên nhìn chung có tinh thần trách nhiệm, yêu nghề, mến trẻ. Tuy nhiên, sự chênh lệch về kỹ năng số, về mức độ thích ứng với đổi mới giữa các nhóm tuổi, nhóm trình độ là khá rõ rệt. Công tác bồi dưỡng chuyên môn chủ yếu dừng lại ở hình thức truyền thống, thiếu chiều sâu và chưa gắn kết chặt chẽ với việc chuyển đổi số trong quản lý và tổ chức các hoạt động giáo dục. Một số giáo viên còn mang tâm lý ngại thay đổi, ngại học cái mới hoặc cảm thấy áp lực khi phải tiếp cận với công nghệ hiện đại.

Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy và đồng thời tham gia hỗ trợ chuyên môn tại trường, tôi nhận thấy muốn đội ngũ giáo viên thật sự thích ứng được với yêu cầu đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ thì không chỉ đơn thuần là tổ chức các buổi tập huấn công nghệ, mà cần phải xây dựng chiến lược phát triển đội ngũ một cách bài bản. Chiến lược đó phải xuất phát từ việc bồi dưỡng năng lực số, tạo lập văn hóa học tập liên tục và đổi mới cơ chế quản lý, thi đua trong nội bộ trường mầm non.

Từ nhận thức trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Xây dựng đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ” nhằm góp phần đưa ra một số giải pháp thực tế, thiết thực, phù hợp với điều kiện hiện nay của nhà trường, giúp đội ngũ giáo viên phát triển đúng hướng, bắt kịp xu thế đổi mới và ứng dụng hiệu quả công nghệ trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.

2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài

Mục tiêu của đề tài là xây dựng một đội ngũ giáo viên mầm non có năng lực thích ứng với yêu cầu đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ, cụ thể là giúp giáo viên từng bước nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong công tác giảng dạy, tạo lập được tư duy đổi mới, tích cực tham gia vào các hoạt động học tập chuyên môn, phát triển năng lực nghề nghiệp một cách chủ động và bền vững. Đề tài hướng đến việc hình thành đội ngũ giáo viên không chỉ vững vàng về nghiệp vụ mà còn linh hoạt, sáng tạo, biết khai thác công nghệ thông minh như một công cụ hỗ trợ đắc lực trong giáo dục trẻ mầm non.

Để đạt được mục tiêu trên, nhiệm vụ cụ thể của đề tài là: Thứ nhất, khảo sát thực trạng về khả năng tiếp cận và ứng dụng công nghệ của đội ngũ giáo viên tại đơn vị; thứ hai, đề xuất các giải pháp nhằm bồi dưỡng năng lực số, tổ chức các hoạt động học tập chuyên môn hiệu quả, tạo cơ chế quản lý đổi mới phù hợp với thực tiễn nhà trường mầm non; thứ ba, triển khai thực nghiệm các giải pháp đã đề xuất, theo dõi tiến trình thay đổi nhận thức và năng lực của giáo viên; cuối cùng là đánh giá hiệu quả thực tế của các giải pháp, rút ra kinh nghiệm và đề xuất khả năng nhân rộng trong các đơn vị có điều kiện tương tự.

3. Tính mới của đề tài

Đề tài “Xây dựng đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ” mang tính mới và cập nhật rõ rệt ở cả nội dung lẫn phương pháp triển khai. Thứ nhất, đề tài không chỉ dừng lại ở việc bồi dưỡng chuyên môn theo cách truyền thống mà tập trung vào việc phát triển năng lực số cho giáo viên – một năng lực thiết yếu trong bối cảnh chuyển đổi số ngành giáo dục. Việc tổ chức các hoạt động tập huấn ứng dụng công nghệ thông minh không chỉ giúp giáo viên biết sử dụng công cụ công nghệ, mà còn hướng tới thay đổi tư duy tiếp cận, giúp giáo viên sử dụng công nghệ như một phần tự nhiên trong công tác giảng dạy và quản lý lớp học.

Thứ hai, đề tài đổi mới cách xây dựng đội ngũ thông qua việc hình thành văn hóa học tập liên tục và cộng đồng chia sẻ sáng tạo trong nội bộ trường mầm non. Đây là một hướng đi mới, khác với mô hình phát triển chuyên môn một chiều từ trên xuống. Thay vào đó, giáo viên được khơi dậy tinh thần học hỏi lẫn nhau, phát huy vai trò chủ động, được tạo môi trường để tự tin trình bày sáng kiến và chia sẻ kinh nghiệm. Sự đổi mới này giúp cho quá trình bồi dưỡng trở nên thiết thực, sinh động và bền vững hơn.

Thứ ba, đề tài đưa ra điểm mới trong công tác quản lý đội ngũ giáo viên – đó là kết hợp đổi mới quản lý với ứng dụng công nghệ số, xây dựng hệ thống đánh giá và theo dõi tiến trình phát triển năng lực giáo viên một cách minh bạch, khách quan và kịp thời. Việc đưa tiêu chí “ứng dụng công nghệ sáng tạo” vào thi đua đã tạo động lực mạnh mẽ để giáo viên tự học, tự rèn luyện và thích nghi với sự thay đổi.

Tất cả những điểm mới nêu trên không chỉ đáp ứng xu thế phát triển của giáo dục hiện đại, mà còn phù hợp với thực tiễn tại các cơ sở giáo dục mầm non hiện nay, đặc biệt là các trường đang từng bước tiếp cận chuyển đổi số và hiện đại hóa quản lý, giảng dạy.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là đội ngũ giáo viên mầm non đang công tác tại đơn vị – những người trực tiếp thực hiện công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ trong bối cảnh giáo dục đổi mới và đẩy mạnh chuyển đổi số. Cụ thể, đề tài tập trung vào việc khảo sát thực trạng, xây dựng giải pháp và triển khai các biện pháp nhằm phát triển năng lực thích ứng với đổi mới giáo dục cho giáo viên, đặc biệt là năng lực ứng dụng công nghệ, tư duy đổi mới và khả năng học tập chuyên môn liên tục.

Phạm vi nghiên cứu của đề tài được thực hiện tại một trường mầm non công lập, nơi có đội ngũ giáo viên có độ tuổi, trình độ và mức độ tiếp cận công nghệ khác nhau. Đề tài tập trung vào các nội dung bồi dưỡng năng lực số, đổi mới hình thức sinh hoạt chuyên môn, xây dựng cộng đồng học tập trong nhà trường và ứng dụng công nghệ vào công tác quản lý, đánh giá giáo viên. Thời gian triển khai các giải pháp được xác định trong khoảng từ năm học 2025–2026 đến năm học 2025–2026, với sự theo dõi, điều chỉnh và đánh giá xuyên suốt quá trình thực hiện.

5. Phương pháp nghiên cứu

Để thực hiện đề tài một cách khoa học và hiệu quả, tôi đã sử dụng phối hợp các phương pháp nghiên cứu sau:

– Phương pháp nghiên cứu lý luận: Thu thập, nghiên cứu các văn bản chỉ đạo của ngành, tài liệu chuyên môn, lý thuyết về phát triển năng lực giáo viên mầm non, tài liệu liên quan đến đổi mới giáo dục, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong giáo dục mầm non.

– Phương pháp điều tra, khảo sát: Thiết kế bảng hỏi, phỏng vấn và quan sát thực tế để thu thập thông tin về năng lực ứng dụng công nghệ, thái độ với đổi mới và nhu cầu bồi dưỡng của đội ngũ giáo viên tại đơn vị.

– Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Triển khai các giải pháp đã xây dựng trong phạm vi nhà trường, theo dõi, điều chỉnh và đánh giá mức độ thay đổi về năng lực và hành vi nghề nghiệp của giáo viên trong quá trình thực hiện.

– Phương pháp phân tích – tổng hợp: Xử lý thông tin từ các dữ liệu khảo sát, tổng hợp kết quả thực nghiệm, đối chiếu với cơ sở lý luận và thực tiễn để rút ra kết luận khoa học và đề xuất kiến nghị phù hợp.

– Phương pháp so sánh – đối chiếu: So sánh kết quả trước và sau khi áp dụng các giải pháp nhằm đánh giá tính hiệu quả và khả năng nhân rộng của sáng kiến.

Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi hứng thú khi làm quen với Toán

PHẦN NỘI DUNG

1. Cơ sở lý luận

Giáo dục mầm non là bậc học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, nơi đặt nền móng đầu tiên cho sự phát triển toàn diện của con người. Trong đó, đội ngũ giáo viên chính là yếu tố quyết định chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, nhiệm vụ trọng tâm đặt ra là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục “đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, đồng bộ về cơ cấu, có phẩm chất, năng lực và bản lĩnh chính trị vững vàng, đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục trong giai đoạn mới.”

Trong thời đại chuyển đổi số, giáo viên mầm non không chỉ cần đáp ứng những tiêu chuẩn về phẩm chất đạo đức, kỹ năng sư phạm và kiến thức chuyên môn, mà còn phải có năng lực số – tức khả năng sử dụng công nghệ một cách thành thạo, hiệu quả và sáng tạo để nâng cao chất lượng giáo dục. Bộ tiêu chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non cũng đã quy định rõ yêu cầu giáo viên phải biết vận dụng công nghệ thông tin, phương tiện dạy học hiện đại và công cụ hỗ trợ số vào quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ. Do đó, việc phát triển đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ chính là yêu cầu mang tính tất yếu, khách quan và có tầm chiến lược lâu dài.

Ngoài năng lực cá nhân, một yếu tố không kém phần quan trọng là môi trường phát triển nghề nghiệp của giáo viên. Theo quan điểm giáo dục hiện đại, xây dựng văn hóa học tập trong nội bộ trường học sẽ góp phần hình thành cộng đồng giáo viên tích cực, sáng tạo và luôn sẵn sàng chia sẻ tri thức. Thực tế cho thấy, khi giáo viên được tạo điều kiện học tập thường xuyên, có cơ hội trao đổi kinh nghiệm, được khuyến khích sáng tạo và được đánh giá công bằng, họ sẽ có động lực để tự nâng cao năng lực, thích ứng nhanh hơn với sự đổi mới của ngành.

Song song đó, đổi mới trong công tác quản lý đội ngũ cũng là cơ sở quan trọng để xây dựng một môi trường sư phạm hiện đại. Việc ứng dụng công nghệ vào quản lý giáo viên như lưu trữ hồ sơ online, đánh giá năng lực qua nền tảng số, tổ chức các hình thức thi đua sáng tạo thông qua ứng dụng CNTT không chỉ giúp giảm tải hành chính, mà còn nâng cao hiệu quả điều hành và tạo động lực đổi mới từ mỗi cá nhân giáo viên.

Tóm lại, việc xây dựng đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ cần dựa trên ba trụ cột lý luận cơ bản: nâng cao năng lực số và ứng dụng công nghệ, hình thành văn hóa học tập và chia sẻ trong tập thể sư phạm, đồng thời đổi mới công tác quản lý bằng giải pháp số. Đây là nền tảng vững chắc để triển khai hiệu quả các giải pháp thực tiễn trong quá trình thực hiện đề tài.

2. Cơ sở thực tiễn

Thực tiễn giáo dục mầm non hiện nay cho thấy yêu cầu đổi mới ngày càng rõ rệt và toàn diện. Chuyển đổi số trong giáo dục không còn là xu hướng mà đã trở thành một nhiệm vụ trọng tâm được chỉ đạo trên toàn ngành. Các cơ sở giáo dục mầm non đang từng bước ứng dụng công nghệ vào công tác quản lý, tổ chức dạy học và kết nối với phụ huynh. Tuy nhiên, sự thích ứng của đội ngũ giáo viên với những yêu cầu mới vẫn còn chậm, không đồng đều và gặp nhiều trở ngại.

Tại đơn vị tôi công tác, phần lớn giáo viên đã có tinh thần trách nhiệm và tâm huyết với nghề, tuy nhiên năng lực tiếp cận và ứng dụng công nghệ thông minh vẫn còn nhiều hạn chế. Một số giáo viên còn lúng túng trong việc sử dụng các phần mềm thiết kế bài giảng, chưa tự tin khi sử dụng bảng tương tác, trình chiếu hay các công cụ số hỗ trợ giảng dạy. Đặc biệt, trong bối cảnh ngành giáo dục đẩy mạnh chuyển đổi số, nhà trường triển khai nhiều nội dung quản lý, đánh giá giáo viên trên nền tảng điện tử, thì có không ít giáo viên cảm thấy áp lực, thậm chí bị “rối loạn” trước các thao tác công nghệ mới.

Bên cạnh đó, văn hóa học tập trong nội bộ nhà trường vẫn còn mang nặng tính hình thức. Các buổi sinh hoạt chuyên môn tuy được duy trì nhưng chưa thật sự khơi gợi được sự chia sẻ kinh nghiệm hoặc sáng tạo giữa các giáo viên. Một số giáo viên còn có tâm lý ngại nói, ngại trình bày ý tưởng hoặc sợ bị đánh giá khi đổi mới phương pháp. Điều này phần nào ảnh hưởng đến tinh thần học tập, làm giảm cơ hội phát triển nghề nghiệp.

Công tác quản lý chuyên môn tuy đã có sự chuyển biến theo hướng hiện đại hóa, song chưa khai thác hết vai trò của công nghệ trong việc hỗ trợ đánh giá, theo dõi và thúc đẩy sự phát triển cá nhân cho giáo viên. Việc thi đua, khen thưởng vẫn chủ yếu dựa trên cảm tính hoặc hình thức truyền thống, chưa thật sự chú trọng đến tiêu chí đổi mới, sáng tạo và năng lực số – những yếu tố then chốt trong thời đại công nghệ.

Từ những thực trạng trên, tôi nhận thấy việc xây dựng một đội ngũ giáo viên mầm non có khả năng thích ứng với đổi mới giáo dục, nhất là trong bối cảnh công nghệ ngày càng chi phối mạnh mẽ đến hoạt động giáo dục, là một yêu cầu cấp bách. Đây không chỉ là nhiệm vụ của ban giám hiệu mà cần có sự tham gia chủ động, tích cực của từng giáo viên. Đó cũng là lý do tôi lựa chọn thực hiện đề tài này như một hướng tiếp cận cụ thể và thiết thực nhằm góp phần phát triển đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu mới.

3. Thuận lợi và khó khăn

3.1. Thuận lợi:

Trước hết, đề tài nhận được sự đồng thuận và ủng hộ cao từ Ban giám hiệu nhà trường. Nhà trường luôn xác định việc phát triển đội ngũ giáo viên là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong chiến lược phát triển chung. Các buổi sinh hoạt chuyên môn, hội thảo, tập huấn ứng dụng công nghệ được tổ chức thường xuyên, tạo môi trường thuận lợi để giáo viên học tập và đổi mới.

Đội ngũ giáo viên tại đơn vị phần lớn đều có tinh thần cầu tiến, yêu nghề và mong muốn được nâng cao năng lực. Dù còn có những hạn chế nhất định về kỹ năng công nghệ, song giáo viên sẵn sàng tiếp thu cái mới nếu được hỗ trợ và hướng dẫn phù hợp. Nhiều giáo viên trẻ đã có nền tảng công nghệ khá tốt, tạo điều kiện để lan tỏa và hỗ trợ đồng nghiệp cùng phát triển.

Ngoài ra, việc ngành giáo dục đang tích cực đẩy mạnh chuyển đổi số đã tạo ra hệ thống văn bản chỉ đạo thống nhất từ trung ương đến cơ sở, làm cơ sở vững chắc để các trường học mạnh dạn áp dụng công nghệ vào thực tiễn dạy học và quản lý.

3.2. Khó khăn:

Bên cạnh những thuận lợi nêu trên, quá trình thực hiện đề tài cũng gặp phải một số khó khăn đáng kể. Trước hết, năng lực số của đội ngũ giáo viên không đồng đều. Một số giáo viên lớn tuổi, vốn quen với phương pháp truyền thống, còn tâm lý e ngại hoặc chậm thích ứng với công nghệ, dẫn đến khoảng cách trong triển khai các hoạt động đổi mới.

Một khó khăn khác là điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị công nghệ tại trường chưa thật sự đồng bộ. Một số thiết bị hỗ trợ như bảng tương tác, máy chiếu, máy tính cho giáo viên còn thiếu hoặc chưa hiện đại, gây cản trở trong việc triển khai đồng loạt các hoạt động ứng dụng công nghệ vào dạy học.

Mặt khác, khối lượng công việc của giáo viên mầm non vốn đã nhiều và áp lực, từ chăm sóc trẻ đến lập kế hoạch, dự giờ, làm hồ sơ, khiến việc học thêm công nghệ hoặc đổi mới phương pháp đôi khi bị xem là gánh nặng. Việc bố trí thời gian cho giáo viên tham gia bồi dưỡng chuyên sâu cũng gặp nhiều hạn chế do ảnh hưởng đến công tác chuyên môn thường xuyên.

Từ những thuận lợi và khó khăn trên, việc lựa chọn và triển khai các giải pháp cần đảm bảo tính phù hợp, khả thi và có lộ trình rõ ràng để từng bước giúp giáo viên mầm non thích ứng với yêu cầu đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ.

4. Khảo sát thực trạng

Để có cơ sở xác thực cho việc đề xuất và triển khai các giải pháp xây dựng đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ, tôi đã tiến hành khảo sát thực trạng tại đơn vị bằng các hình thức: phát phiếu hỏi, quan sát hoạt động chuyên môn, trao đổi trực tiếp với giáo viên và tổng hợp kết quả đánh giá cuối năm học.

Kết quả khảo sát cho thấy, đa số giáo viên trong nhà trường có tinh thần trách nhiệm cao, yêu nghề, nhiệt tình trong công tác. Tuy nhiên, khi đánh giá cụ thể về khả năng thích ứng với đổi mới giáo dục và năng lực ứng dụng công nghệ, kết quả còn bộc lộ một số hạn chế. Trong tổng số giáo viên được khảo sát, chỉ có khoảng 35% giáo viên thành thạo trong việc soạn bài bằng các phần mềm thiết kế bài giảng hiện đại như PowerPoint, Canva, Genially…; khoảng 50% giáo viên chỉ sử dụng ở mức cơ bản, còn lại 15% giáo viên gần như chưa làm chủ được công cụ công nghệ hoặc còn lúng túng trong các thao tác số.

Về khả năng tham gia vào các hoạt động đổi mới phương pháp, đa phần giáo viên đều tham gia sinh hoạt chuyên môn định kỳ, song tỷ lệ giáo viên mạnh dạn trình bày ý tưởng mới, chủ động chia sẻ kinh nghiệm hoặc thực hiện bài dạy tích hợp công nghệ vẫn còn ở mức thấp. Tâm lý ngại thay đổi, sợ sai hoặc lo bị đánh giá còn xuất hiện ở nhiều giáo viên, đặc biệt là giáo viên lớn tuổi.

Cũng theo khảo sát, công tác quản lý đội ngũ giáo viên tại trường vẫn chủ yếu thực hiện theo hình thức truyền thống, chưa sử dụng nhiều công cụ số để theo dõi quá trình phát triển nghề nghiệp của giáo viên hoặc tích hợp phản hồi từ nhiều phía. Việc đánh giá đôi khi còn mang tính hành chính, chưa chú trọng đúng mức đến tiêu chí đổi mới, sáng tạo hay ứng dụng công nghệ trong dạy học.

Từ những kết quả khảo sát trên, có thể khẳng định rằng: đội ngũ giáo viên tại đơn vị đã có nền tảng tốt về chuyên môn, song chưa thật sự thích ứng kịp với yêu cầu đổi mới trong thời đại công nghệ. Điều này đòi hỏi cần có những giải pháp cụ thể, thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tế để hỗ trợ giáo viên phát triển toàn diện hơn, từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường.

5. Nội dung các giải pháp

Giải pháp 1: Tăng cường bồi dưỡng năng lực số và ứng dụng công nghệ thông minh trong hoạt động giáo dục

Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, giáo dục mầm non không thể đứng ngoài làn sóng chuyển đổi số đang diễn ra trên toàn ngành. Công nghệ không chỉ là công cụ hỗ trợ mà còn là môi trường để giáo viên tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ một cách hấp dẫn và hiệu quả hơn. Việc trang bị năng lực số cho giáo viên mầm non là điều kiện tiên quyết để họ có thể đáp ứng yêu cầu đổi mới, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo trong giảng dạy, đồng thời bắt kịp với xu thế hội nhập giáo dục hiện đại. Nếu không chú trọng bồi dưỡng năng lực ứng dụng công nghệ, giáo viên sẽ gặp khó khăn trong cả việc thực hiện chương trình, quản lý lớp học lẫn việc hợp tác với đồng nghiệp và phụ huynh thông qua các nền tảng số.

Tại đơn vị tôi công tác, để nâng cao năng lực số cho giáo viên một cách hiệu quả, nhà trường đã xây dựng kế hoạch bồi dưỡng phù hợp với từng nhóm đối tượng giáo viên. Bước đầu, tiến hành khảo sát mức độ sử dụng công nghệ của từng giáo viên để phân loại theo 3 nhóm: giáo viên thành thạo, giáo viên sử dụng cơ bản và giáo viên còn yếu công nghệ. Trên cơ sở đó, thành lập tổ hỗ trợ ứng dụng công nghệ trong trường, gồm các giáo viên giỏi CNTT và cán bộ quản lý có kinh nghiệm, để kèm cặp, hướng dẫn trực tiếp cho từng nhóm giáo viên.

Các buổi tập huấn được tổ chức định kỳ theo chuyên đề, ví dụ: “Thiết kế hoạt động học bằng PowerPoint hiệu ứng chuyển động”, “Sử dụng Canva để tạo hình ảnh góc tuyên truyền”, “Tạo video kể chuyện hoạt hình bằng ứng dụng AI”. Những nội dung này được thiết kế vừa thực tiễn, vừa sinh động, có ví dụ cụ thể để giáo viên dễ tiếp thu. Ngoài ra, giáo viên được yêu cầu thực hành trực tiếp sau mỗi buổi học bằng việc thiết kế một sản phẩm cụ thể (bài giảng, bảng tuyên truyền, video trò chơi số hóa...) và chia sẻ tại sinh hoạt tổ chuyên môn để nhận góp ý.

Ví dụ: Trong chủ đề “Gia đình của bé”, một giáo viên sau khi được hướng dẫn đã sử dụng Canva kết hợp AI hình ảnh để tạo ra một bộ ảnh hoạt hình mô phỏng các vai trò trong gia đình (ông, bà, bố, mẹ...) kèm giọng đọc kể chuyện qua ứng dụng chuyển văn bản thành lời nói. Hoạt động này đã thu hút sự chú ý và thích thú của trẻ, đồng thời tạo điều kiện cho giáo viên khác học hỏi và áp dụng cho chủ đề của mình.

Sau một thời gian triển khai giải pháp, năng lực ứng dụng công nghệ của giáo viên đã có sự chuyển biến rõ rệt. Số lượng giáo viên sử dụng thành thạo phần mềm thiết kế bài giảng, xử lý hình ảnh, tạo bảng tương tác, xây dựng trò chơi số tăng nhanh. Các hoạt động dạy học trở nên sinh động, trực quan, thu hút trẻ hơn. Giáo viên không còn ngại khi thao tác trên thiết bị số, thậm chí một số người đã chủ động chia sẻ kỹ năng với đồng nghiệp. Từ chỗ chỉ có khoảng 30% giáo viên biết sử dụng PowerPoint có hiệu ứng và Canva, đến cuối năm học, 100% giáo viên đã biết thiết kế bài giảng cơ bản có chèn hình ảnh, âm thanh, chuyển động; trong đó có 70% giáo viên có thể tạo sản phẩm ứng dụng AI đơn giản.

Quan trọng hơn cả, giáo viên dần hình thành tư duy công nghệ – tức là biết tự tìm tòi, học hỏi các công cụ mới, sẵn sàng tiếp cận cái hiện đại để làm giàu thêm phương pháp giáo dục trẻ. Đây chính là nền tảng vững chắc để họ thích ứng với quá trình đổi mới giáo dục đang diễn ra nhanh chóng và liên tục trong thời đại số.

Giải pháp 2: Xây dựng văn hóa học tập liên tục và cộng đồng giáo viên chia sẻ sáng tạo

Trong giáo dục hiện đại, việc xây dựng một đội ngũ giáo viên giỏi không chỉ dựa vào những lần tập huấn định kỳ mà cần hướng đến việc hình thành văn hóa học tập liên tục. Đặc biệt trong thời đại công nghệ, khi tri thức và kỹ năng luôn thay đổi từng ngày, thì việc học tập suốt đời trở thành điều kiện tất yếu để giáo viên không tụt lại phía sau. Đồng thời, tinh thần chia sẻ – học hỏi lẫn nhau trong nội bộ nhà trường sẽ là chất xúc tác để đội ngũ cùng tiến bộ, cùng phát triển. Việc xây dựng một cộng đồng giáo viên có thói quen chia sẻ ý tưởng, sáng kiến đổi mới phương pháp dạy học sẽ giúp lan tỏa tinh thần đổi mới từ nội bộ, từ chính những người đang trực tiếp giảng dạy.

Để hình thành văn hóa học tập và cộng đồng giáo viên chia sẻ sáng tạo, nhà trường đã tổ chức nhiều hoạt động đa dạng, thiết thực và gần gũi. Đầu tiên là việc xây dựng chuyên mục “Chia sẻ hay mỗi tháng” trên bảng thông tin giáo viên. Tại đây, giáo viên có thể giới thiệu sản phẩm sáng tạo như một trò chơi học tập, bài giảng có ứng dụng công nghệ, góc lớp được trang trí mới... Những nội dung này được ghi nhận, trưng bày và chia sẻ trong sinh hoạt chuyên môn để giáo viên khác học tập.

Bên cạnh đó, trường triển khai mô hình “Café chuyên môn” – sinh hoạt theo nhóm nhỏ vào cuối tuần, với không gian nhẹ nhàng, thân thiện, không áp lực như các buổi họp chính thức. Tại đó, giáo viên tự do trao đổi những khó khăn, cùng thảo luận cách xử lý các tình huống trong lớp, chia sẻ những ứng dụng công nghệ đã sử dụng thành công... Hoạt động này được giáo viên hưởng ứng tích cực vì tạo được sự gắn kết, thấu hiểu và đồng hành giữa các thành viên trong tổ.

Ngoài ra, trường xây dựng “Góc học tập số” trên Zalo nhóm nội bộ, nơi thường xuyên chia sẻ tài liệu học tập về chuyển đổi số, bài giảng mẫu, đường link khóa học online miễn phí... Mỗi giáo viên được khuyến khích giới thiệu ít nhất một công cụ công nghệ hoặc một mẹo ứng dụng số đã từng sử dụng trong thực tế dạy học. Qua đó, các thành viên trong tổ học tập từ nhau một cách tự nhiên, dễ tiếp nhận và gần với thực tiễn lớp học.

Ví dụ cụ thể: Trong một buổi “café chuyên môn”, một giáo viên đã chia sẻ cách sử dụng phần mềm Quiver – tô màu thực tế ảo, cho phép trẻ tô tranh và sau đó xem nhân vật mình tô chuyển động trên màn hình. Sau buổi chia sẻ, nhiều giáo viên khác đã áp dụng phần mềm này vào hoạt động chủ đề “Thế giới động vật”, giúp trẻ học tập hào hứng hơn, ghi nhớ lâu hơn.

Sau một thời gian thực hiện, tinh thần học tập và chia sẻ trong nhà trường đã có những thay đổi tích cực. Giáo viên không còn tâm lý ngại phát biểu, ngại góp ý hoặc sợ bị đánh giá như trước đây. Nhiều sáng kiến nhỏ đã được lan tỏa và áp dụng hiệu quả ở các lớp khác. Không khí sinh hoạt tổ chuyên môn trở nên cởi mở, dân chủ và mang tính xây dựng cao. Đặc biệt, số lượng giáo viên tự học online tăng lên rõ rệt; nhiều người đã hoàn thành các khóa học về công nghệ giáo dục, biết áp dụng phần mềm mới vào hoạt động của lớp một cách chủ động.

Văn hóa học tập liên tục và cộng đồng chia sẻ sáng tạo không chỉ giúp giáo viên nâng cao chuyên môn, mà còn hình thành tinh thần tự bồi dưỡng, ý thức trách nhiệm với nghề và tạo nền tảng cho sự thích ứng linh hoạt trong bối cảnh giáo dục ngày càng thay đổi nhanh chóng.

Giải pháp 3: Gắn kết giữa đổi mới phương pháp giáo dục và chuyển đổi số trong công tác quản lý giáo viên

Đổi mới giáo dục không thể thực hiện thành công nếu chỉ tập trung vào giáo viên mà thiếu sự đồng bộ từ phía quản lý nhà trường. Trong thời đại công nghệ, việc ứng dụng chuyển đổi số vào công tác quản lý không chỉ giúp giảm tải hành chính, mà còn tạo môi trường minh bạch, hiện đại và thúc đẩy đội ngũ phát triển đúng hướng. Đặc biệt, nếu công tác quản lý biết lồng ghép các tiêu chí đổi mới, ứng dụng công nghệ, sáng tạo vào quá trình đánh giá, khen thưởng và bồi dưỡng thì giáo viên sẽ có thêm động lực để chủ động học hỏi, đổi mới phương pháp giảng dạy. Quản lý hiện đại không còn là giám sát cứng nhắc, mà cần chuyển sang vai trò đồng hành và kiến tạo cơ hội cho giáo viên phát triển chuyên môn bền vững.

Nhằm phát huy hiệu quả vai trò quản lý trong xây dựng đội ngũ thích ứng với đổi mới, trường tôi đã từng bước số hóa các hoạt động chuyên môn gắn với đổi mới nội dung thi đua và đánh giá. Cụ thể, nhà trường sử dụng biểu mẫu đánh giá giáo viên hằng tháng dưới dạng online, có tích hợp các tiêu chí như: mức độ đổi mới phương pháp, số sản phẩm công nghệ ứng dụng vào hoạt động học, tinh thần chia sẻ chuyên môn trong tổ, mức độ chủ động học tập chuyên đề công nghệ... Biểu mẫu này được lưu trên Google Drive và mỗi giáo viên được phản hồi định kỳ để theo dõi tiến độ phát triển của bản thân.

Bên cạnh đó, nhà trường tổ chức hội thi nội bộ “Giáo viên sáng tạo số” mỗi học kỳ, trong đó mỗi giáo viên phải thiết kế một hoạt động dạy học có tích hợp ít nhất một công cụ công nghệ (ví dụ: trò chơi tương tác bằng PowerPoint, hoạt động kể chuyện có sử dụng AI, tranh tương tác QR code...). Hội thi không chỉ là dịp biểu dương sáng tạo mà còn là cơ hội để nhà trường ghi nhận nỗ lực, chọn ra những nhân tố tích cực, từ đó nhân rộng mô hình cho toàn tổ chuyên môn.

Đặc biệt, tổ chuyên môn và ban giám hiệu ứng dụng bảng tổng hợp “Hồ sơ phát triển nghề nghiệp số” cho từng giáo viên, trong đó tích lũy các minh chứng chuyên môn như sản phẩm giảng dạy, sáng kiến công nghệ, chứng chỉ khóa học online, phản hồi từ đồng nghiệp và phụ huynh… Hồ sơ này không chỉ là minh chứng thi đua mà còn giúp giáo viên tự nhìn lại hành trình phát triển của bản thân theo hướng hiện đại và khoa học.

Ví dụ: Trong học kỳ I, một giáo viên tham gia hội thi “Giáo viên sáng tạo số” đã thiết kế hoạt động dạy bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” bằng video hoạt hình sử dụng AI giọng đọc và hình ảnh chuyển động. Sản phẩm được đánh giá cao, đưa vào làm tư liệu mẫu trong sinh hoạt tổ và được phụ huynh khen ngợi vì tạo hứng thú học tập cho trẻ.

Thông qua việc đổi mới công tác quản lý gắn với chuyển đổi số, giáo viên cảm thấy được ghi nhận kịp thời và có động lực đổi mới thật sự. Việc đánh giá năng lực giáo viên trở nên công bằng, minh bạch và phản ánh đúng tiến trình phát triển nghề nghiệp. Số lượng giáo viên chủ động đăng ký học các khóa công nghệ tăng lên rõ rệt. Việc số hóa hồ sơ giáo viên cũng giúp tiết kiệm thời gian hành chính, từ đó tạo thêm quỹ thời gian cho hoạt động chuyên môn và học tập cá nhân.

Quan trọng hơn, thông qua các hình thức ghi nhận như “giáo viên sáng tạo”, “sản phẩm nổi bật trong tháng”, giáo viên bắt đầu thấy rõ lợi ích của đổi mới và ứng dụng công nghệ, từ đó chuyển đổi nhận thức từ “bị thúc ép” sang “tự nguyện hành động”. Đây chính là tiền đề để xây dựng đội ngũ giáo viên mầm non có khả năng thích ứng, chủ động học hỏi và đồng hành cùng sự phát triển của nhà trường trong thời đại số.

5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi và hiệu quả ứng dụng

Sau quá trình triển khai các giải pháp trong năm học 2024–2025 và học kỳ I năm học 2025–2026, đội ngũ giáo viên tại đơn vị đã có sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức, kỹ năng và hành vi nghề nghiệp. Kết quả cụ thể được thể hiện qua một số khía cạnh sau:

– Về năng lực công nghệ: Tỷ lệ giáo viên biết sử dụng thành thạo phần mềm thiết kế bài giảng tăng từ 35% lên 80%. 100% giáo viên đã biết tạo bài giảng số cơ bản và ứng dụng công cụ công nghệ vào ít nhất một hoạt động trong tháng. 70% giáo viên tự tin chia sẻ sản phẩm số hoặc công cụ công nghệ mới trong sinh hoạt chuyên môn.

– Về tinh thần học tập và chia sẻ: Số lượng giáo viên chủ động tham gia học tập các khóa học online tăng 150% so với năm học trước. Các buổi sinh hoạt chuyên môn chuyển từ hình thức một chiều sang mô hình chia sẻ mở, dân chủ. Trung bình mỗi tháng có ít nhất 5 sản phẩm sáng tạo được chia sẻ trong tổ chuyên môn.

– Về hiệu quả thi đua: Trong đợt đánh giá giữa năm học, số lượng giáo viên được xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tăng từ 25% lên 45%. Có 3 giáo viên đạt giải cao trong hội thi “Giáo viên sáng tạo số”, 2 giáo viên được đề cử tham gia bồi dưỡng chuyên sâu do phòng giáo dục tổ chức.

– Về chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ: Trẻ hào hứng và tích cực tham gia vào các hoạt động có ứng dụng công nghệ. Kết quả đánh giá sự phát triển của trẻ cho thấy các chỉ số về ngôn ngữ, nhận thức, kỹ năng xã hội có sự tiến bộ rõ rệt so với cùng kỳ năm trước. Phụ huynh thể hiện sự hài lòng cao hơn thông qua khảo sát nội bộ nhà trường.

6. Bài học kinh nghiệm

Từ quá trình nghiên cứu lý luận, khảo sát thực tiễn và triển khai các giải pháp xây dựng đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ, tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sâu sắc sau:

Trước hết, muốn đổi mới thành công thì nhận thức của người quản lý phải đi trước một bước. Cán bộ quản lý phải hiểu rõ vai trò, tầm quan trọng của việc phát triển năng lực số cho giáo viên trong bối cảnh hiện nay, từ đó có định hướng phù hợp, cách làm linh hoạt và sáng tạo. Không thể áp dụng máy móc các hình thức tập huấn truyền thống, mà cần “đo ni đóng giày” phù hợp với từng nhóm giáo viên để tạo ra sự chuyển biến thực chất.

Thứ hai, xây dựng đội ngũ giáo viên không thể bằng mệnh lệnh hành chính, mà phải dựa trên sự đồng hành, tạo động lực và lan tỏa cảm hứng. Khi giáo viên được lắng nghe, được hỗ trợ kịp thời, được tạo điều kiện để thể hiện năng lực và được ghi nhận công bằng, họ sẽ chủ động thay đổi, chủ động học hỏi để bắt kịp yêu cầu đổi mới.

Thứ ba, việc phát triển đội ngũ cần đặt trong bối cảnh chuyển đổi số, tức là phải sử dụng công nghệ như một phương tiện hỗ trợ đắc lực trong công tác quản lý, đánh giá và bồi dưỡng. Nếu không khai thác sức mạnh của công nghệ, quá trình xây dựng đội ngũ sẽ bị chậm nhịp, khó lan tỏa và thiếu tính hệ thống.

Cuối cùng, văn hóa học tập và chia sẻ trong nhà trường là yếu tố then chốt để tạo môi trường phát triển chuyên môn bền vững. Khi giáo viên coi việc học tập là một nhu cầu tự thân, không ngừng chia sẻ sáng kiến, cùng nhau xây dựng cộng đồng chuyên môn tích cực thì nhà trường mới thật sự phát triển từ bên trong, bền vững và giàu bản sắc.

Bấm vào đây rải một số sáng kiến mới của bậc học mầm non

PHẦN KẾT LUẬN

1. Kết luận

Việc xây dựng đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ không chỉ là một yêu cầu tất yếu của ngành mà còn là một chiến lược mang ý nghĩa quyết định đối với chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ trong nhà trường hiện nay. Trong bối cảnh chuyển đổi số ngày càng mạnh mẽ, khi công nghệ đang tác động sâu sắc đến mọi lĩnh vực đời sống, việc trang bị cho giáo viên mầm non năng lực tiếp cận và ứng dụng công nghệ không chỉ giúp họ hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn tốt hơn mà còn góp phần tạo nên môi trường giáo dục hiện đại, hấp dẫn và hiệu quả cho trẻ. Đề tài không chỉ có ý nghĩa thực tiễn tại đơn vị mà còn có thể xem là một hướng đi phù hợp, bắt nhịp với xu thế phát triển giáo dục trong giai đoạn mới.

Từ thực tiễn nhà trường, tôi đã mạnh dạn đề xuất và triển khai ba nhóm giải pháp chính: tăng cường bồi dưỡng năng lực số và ứng dụng công nghệ thông minh trong hoạt động giáo dục; xây dựng văn hóa học tập liên tục và cộng đồng giáo viên chia sẻ sáng tạo; và gắn kết giữa đổi mới phương pháp giáo dục với chuyển đổi số trong công tác quản lý giáo viên. Các giải pháp được triển khai bài bản, linh hoạt, phù hợp với thực tế đội ngũ và điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường. Kết quả khảo nghiệm cho thấy sự tiến bộ rõ rệt về nhận thức, kỹ năng và tinh thần đổi mới trong đội ngũ giáo viên. Từ chỗ e ngại công nghệ, giáo viên đã bước đầu chủ động học hỏi, ứng dụng sáng tạo vào công tác giảng dạy, biết chia sẻ, hỗ trợ đồng nghiệp, đồng thời cảm thấy được ghi nhận và đồng hành từ phía quản lý nhà trường.

Với những trải nghiệm thực tế trong quá trình thực hiện đề tài, tôi nhận thức sâu sắc rằng: chỉ khi người quản lý thật sự tâm huyết, có định hướng rõ ràng, biết xây dựng môi trường học tập tích cực và tạo động lực từ bên trong cho đội ngũ, thì việc đổi mới mới có thể đi vào chiều sâu và tạo chuyển biến bền vững. Tôi tin rằng, với quyết tâm và tinh thần cầu thị của toàn thể cán bộ, giáo viên trong nhà trường, việc phát triển đội ngũ giáo viên mầm non thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ sẽ không chỉ dừng lại ở kết quả bước đầu, mà còn tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ trong những năm học tiếp theo, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non trong thời đại số hóa và hội nhập.

2. Kiến nghị

1. Đối với nhà trường:

Để duy trì và phát huy hiệu quả các giải pháp xây dựng đội ngũ giáo viên thích ứng với đổi mới giáo dục trong thời đại công nghệ, nhà trường cần tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong quá trình học tập, bồi dưỡng nâng cao năng lực số. Cụ thể, cần có kế hoạch tập huấn chuyên đề theo hướng chuyên sâu, thiết thực, gắn với từng chủ đề cụ thể trong chương trình giáo dục mầm non. Bên cạnh đó, cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị công nghệ hiện đại phục vụ giảng dạy, đồng thời duy trì môi trường học tập mở, dân chủ, nơi giáo viên được khuyến khích chia sẻ sáng kiến, được ghi nhận công bằng và được hỗ trợ kịp thời.

Ngoài ra, nhà trường cần tiếp tục đổi mới công tác thi đua, đánh giá giáo viên theo hướng lồng ghép tiêu chí đổi mới phương pháp, ứng dụng công nghệ và khả năng lan tỏa sáng tạo trong tổ chuyên môn. Có như vậy, giáo viên mới thực sự có động lực để phát triển và thích nghi với yêu cầu đổi mới của ngành trong thời đại số.

2. Đối với phụ huynh học sinh:

Phụ huynh cần tiếp tục đồng hành, phối hợp tích cực cùng nhà trường trong việc tạo điều kiện học tập và phát triển cho trẻ. Trong thời đại công nghệ, phụ huynh không chỉ là người chăm sóc trẻ ở nhà, mà còn là những người chia sẻ, hỗ trợ giáo viên trong quá trình triển khai các hoạt động giáo dục hiện đại. Rất mong phụ huynh tiếp tục tin tưởng, hợp tác, tạo điều kiện về thời gian, thiết bị và tinh thần để trẻ được tham gia các hoạt động học tập có ứng dụng công nghệ một cách hiệu quả, an toàn và phù hợp lứa tuổi.

CÁC CÔ BẤM VÀO ĐÂY ĐỂ THAM KHẢO THÊM CÁC SKKN MỚI

Mọi chi tiết xin liên hệ: 

- Điện thoại Holine: 0847355079

- Zalo (không kết bạn): 0942137445

- Gmail: bienphapgiaoduc@gmail.com

Đây là Sáng kiến mới 100%, do thầy Lê Hồng Minh thiết kế nhằm hỗ trợ miễn phí cho giáo viên phục vụ công việc dạy học và được đăng tải độc quyền trên website bienphap.vn. Thầy nghiêm cấm tất cả mọi người không được phép chia sẻ lại hoặc buôn bán trên tất cả các trang mạng xã hội dưới bất cứ hình thức nào!