PHẦN I. MỞ ĐẦU

I. Lý do chọn đề tài

Trong chương trình giáo dục phổ thông mới, môn Lịch sử giữ vai trò quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những nhận thức ban đầu về quá khứ dân tộc, từ đó khơi dậy lòng tự hào, bồi đắp tình yêu quê hương đất nước và ý thức trách nhiệm với cộng đồng. Tuy nhiên, thực tế dạy học hiện nay cho thấy, nhiều học sinh lớp 5 vẫn chưa thật sự hứng thú với môn học này. Các em cảm thấy việc học Lịch sử là ghi nhớ các sự kiện, số liệu, nhân vật khô khan, xa rời đời sống thực tiễn. Nhiều em học đối phó, học thuộc mà không hiểu sâu và thiếu kết nối cảm xúc với nội dung bài học. Nguyên nhân chủ yếu đến từ phương pháp dạy học chưa đủ sinh động, còn nặng thuyết trình, chưa phát huy vai trò chủ động của học sinh và đặc biệt là chưa khai thác hiệu quả các phương tiện công nghệ hiện đại hỗ trợ dạy học.

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang lan tỏa mạnh mẽ vào giáo dục, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học nói chung và môn Lịch sử nói riêng đã mở ra những cơ hội lớn để đổi mới hình thức, phương pháp và nội dung bài học. Với những công cụ hiện đại như video minh họa, bản đồ tương tác, trò chơi trực tuyến, phần mềm kiểm tra đánh giá thông minh, giáo viên có thể tổ chức các giờ học Lịch sử hấp dẫn, trực quan và gần gũi hơn với học sinh. Từ đó, giúp các em tích cực tham gia vào hoạt động học tập, hiểu bài sâu sắc hơn và dần yêu thích môn học.

Xuất phát từ thực tiễn trên, tôi mạnh dạn thực hiện đề tài “Ứng dụng công nghệ thông tin để dạy học môn Lịch sử lớp 5, giúp học sinh tích cực học tập và yêu thích môn học” với mong muốn góp phần tạo nên những giờ học hiệu quả, khơi dậy niềm say mê học tập Lịch sử cho học sinh tiểu học trong thời đại mới.

II. Mục tiêu nghiên cứu

Đề tài nhằm hướng đến mục tiêu đổi mới hình thức tổ chức dạy học Lịch sử lớp 5 thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin một cách hiệu quả, từ đó tạo hứng thú học tập cho học sinh. Qua các hoạt động học tập tích cực, đề tài góp phần phát triển năng lực tư duy lịch sử, khả năng phân tích, tổng hợp thông tin và kỹ năng làm việc nhóm cho học sinh. Đồng thời, giúp các em hình thành tình yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm với lịch sử đất nước.

III. Tính mới của sáng kiến

Sáng kiến khai thác các công cụ công nghệ mới như Quizizz, Blooket, Canva, ClipAI, ClassPoint để tổ chức các hoạt động học tập và đánh giá kết quả học tập của học sinh. Thay vì chỉ dạy học qua giáo án điện tử truyền thống, sáng kiến chú trọng tạo môi trường học tập tương tác, nơi học sinh được nhập vai nhân vật lịch sử, khám phá chiến trận thông qua video hoạt hình, thi đua qua trò chơi số hóa và được đánh giá thông minh qua hệ thống trực tuyến. Ngoài ra, sáng kiến còn vận dụng trí tuệ nhân tạo để tạo hình ảnh nhân vật lịch sử, lược đồ động và video ngắn hỗ trợ minh họa bài học sinh động, hấp dẫn hơn.

IV. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Sáng kiến tập trung nghiên cứu việc tổ chức dạy học môn Lịch sử lớp 5 theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Đối tượng là học sinh lớp 5 tại đơn vị tôi đang công tác. Phạm vi triển khai bao gồm các chủ đề lịch sử Việt Nam từ thời dựng nước đến thời nhà Nguyễn, phù hợp với nội dung chương trình môn học hiện hành.

V. Phương pháp nghiên cứu

Để thực hiện đề tài này, tôi sử dụng các phương pháp như điều tra khảo sát thực trạng học sinh trước và sau khi áp dụng sáng kiến, quan sát hoạt động học của học sinh trong các tiết học, phân tích tài liệu chuyên môn và chương trình Lịch sử lớp 5, thực nghiệm sư phạm qua các tiết dạy ứng dụng công nghệ thông tin, đồng thời tổng hợp và đối chiếu kết quả để đánh giá hiệu quả thực tiễn.

 

PHẦN II. NỘI DUNG ĐỀ TÀI

I. Cơ sở lý luận

Trong quá trình đổi mới giáo dục hiện nay, việc tổ chức hoạt động dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học là yêu cầu then chốt. Theo đó, học sinh không chỉ học để biết mà còn phải học để làm, học để chung sống và học để khẳng định bản thân. Môn Lịch sử trong chương trình tiểu học có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bồi dưỡng cho học sinh tinh thần yêu nước, ý thức tự hào dân tộc, lòng biết ơn với thế hệ cha ông đã hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc. Tuy nhiên, do nội dung mang tính quá khứ, có nhiều sự kiện, mốc thời gian và nhân vật nên việc truyền tải kiến thức lịch sử cần có phương pháp phù hợp để học sinh tiếp thu hiệu quả, từ đó hình thành nhận thức và tình cảm đúng đắn.

Lý luận dạy học hiện đại nhấn mạnh rằng: kiến thức không được truyền đạt một chiều từ giáo viên đến học sinh mà phải được học sinh chủ động chiếm lĩnh thông qua các hoạt động tìm hiểu, trải nghiệm, tương tác và hợp tác. Trong môi trường học tập như vậy, vai trò của công nghệ thông tin ngày càng trở nên thiết yếu. Công nghệ thông tin không chỉ hỗ trợ giáo viên tổ chức bài học sinh động mà còn mở ra không gian học tập mới – nơi học sinh có thể khám phá lịch sử thông qua hình ảnh, phim tài liệu, bản đồ, hoạt hình, trò chơi tương tác và đánh giá thông minh.

Theo nhiều nghiên cứu sư phạm, việc ứng dụng CNTT trong dạy học Lịch sử góp phần làm tăng hứng thú, cải thiện khả năng ghi nhớ, hỗ trợ học sinh phát triển tư duy phân tích, so sánh, đánh giá và trình bày quan điểm. Học sinh được đặt vào bối cảnh lịch sử qua tranh ảnh, video, mô phỏng chiến trận, từ đó cảm nhận sâu sắc hơn giá trị của mỗi sự kiện. Mặt khác, các công cụ số như trò chơi lịch sử, phần mềm kiểm tra trực tuyến, nền tảng thuyết trình tương tác sẽ tạo cơ hội để học sinh trải nghiệm, rèn kỹ năng và thể hiện bản thân. Chính sự chuyển biến từ học thụ động sang học tích cực đó là nền tảng để phát triển năng lực toàn diện cho học sinh tiểu học.

Do vậy, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học môn Lịch sử lớp 5 là hoàn toàn phù hợp với định hướng giáo dục hiện nay, không chỉ giúp nâng cao hiệu quả truyền đạt mà còn khơi dậy tình yêu lịch sử trong tâm hồn học sinh nhỏ tuổi.

II. Cơ sở thực tiễn

Trong thực tế giảng dạy môn Lịch sử lớp 5 tại các trường tiểu học hiện nay, có thể nhận thấy nhiều học sinh chưa hứng thú với môn học này. Các em thường học Lịch sử như một môn học bắt buộc, ghi nhớ máy móc các sự kiện, tên nhân vật, mốc thời gian mà không thực sự hiểu nội dung, không kết nối được với thực tiễn cuộc sống. Nhiều tiết học còn nặng về thuyết trình, học sinh chỉ ngồi nghe và ghi chép, không được tham gia các hoạt động trải nghiệm, không được khám phá hay sáng tạo. Điều này dẫn đến hiện tượng học sinh học thuộc lòng để làm bài kiểm tra, nhưng sau đó lại nhanh chóng quên kiến thức đã học. Kết quả học tập môn Lịch sử chưa cao, nhất là ở những học sinh trung bình và yếu.

Bên cạnh đó, một số giáo viên vẫn còn ngần ngại trong việc áp dụng công nghệ vào dạy học, do hạn chế về kỹ năng sử dụng thiết bị hoặc chưa biết khai thác hiệu quả các phần mềm dạy học. Cũng có trường hợp giáo viên ứng dụng CNTT nhưng chỉ dừng lại ở mức trình chiếu PowerPoint đơn thuần, chưa thực sự tạo được sự tương tác, chưa khai thác hết thế mạnh của công nghệ để làm cho giờ học sinh động, hấp dẫn.

Tuy nhiên, điều đáng mừng là các thiết bị công nghệ ngày càng được trang bị đầy đủ hơn ở các nhà trường. Nhiều lớp học đã có máy chiếu, tivi, kết nối internet ổn định. Ngoài ra, học sinh tiểu học hiện nay rất yêu thích công nghệ, rất nhanh nhạy với các trò chơi điện tử, các video hoạt hình và các ứng dụng số. Nếu giáo viên biết tận dụng điều này để lồng ghép các công cụ công nghệ hiện đại vào bài học, chắc chắn sẽ tạo nên sự hấp dẫn và thúc đẩy được tinh thần học tập chủ động, tích cực ở học sinh.

Từ thực tiễn đó, tôi nhận thấy việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học Lịch sử lớp 5 là một hướng đi đúng đắn, phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi và xu thế giáo dục hiện đại. Việc triển khai hiệu quả các công cụ công nghệ sẽ giúp giáo viên đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng dạy học và đặc biệt là giúp học sinh từng bước hình thành tình yêu và trách nhiệm đối với lịch sử dân tộc.

VIII. Khảo sát thực trạng

Đầu năm học, tôi đã tiến hành khảo sát nhanh 40 học sinh lớp 5 qua phiếu hỏi và quan sát thực tế. Kết quả cho thấy: chỉ khoảng 15% học sinh yêu thích môn Lịch sử, 60% thấy bình thường và 25% cảm thấy nhàm chán. Đa số học sinh học Lịch sử theo kiểu học thuộc lòng. Khi hỏi lại sau một tuần, các em hầu như đã quên nội dung bài học. Qua thực tế dạy học, tôi nhận thấy học sinh thiếu chủ động, lười phát biểu, ít tương tác, nhiều em ngại học vì cảm thấy không hấp dẫn như các môn khác. Chính điều đó đặt ra yêu cầu cấp thiết cần có giải pháp đổi mới dạy học.

III. Nội dung các giải pháp

Giải pháp 1: Thiết kế bài giảng Lịch sử bằng Canva kết hợp ClipAI để tạo hoạt hình minh họa

Việc tạo bài giảng bằng hình ảnh trực quan và hoạt hình hóa các sự kiện lịch sử đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh tiểu học dễ hiểu, dễ nhớ và hình dung rõ hơn về quá khứ. Khi các em được tiếp cận bài học thông qua hình ảnh sinh động, video minh họa và nhân vật hoạt hình gần gũi, các em sẽ cảm thấy lịch sử không còn khô khan mà trở nên hấp dẫn như những câu chuyện kể. Điều này góp phần kích thích trí tò mò và cảm xúc tích cực của học sinh, giúp các em hứng thú với môn học hơn.

Trong quá trình giảng dạy, tôi sử dụng Canva để thiết kế các slide bài giảng có lồng ghép hình ảnh nhân vật lịch sử, bản đồ, tranh minh họa được tạo từ các mẫu có sẵn hoặc tự thiết kế. Sau đó, tôi kết hợp với ClipAI để chuyển những hình ảnh đó thành các đoạn video hoạt hình ngắn, mô phỏng các sự kiện lịch sử như chiến thắng Bạch Đằng, hội nghị Diên Hồng, khởi nghĩa Hai Bà Trưng... Trước mỗi bài học, tôi trình chiếu đoạn video hoạt hình nhằm tạo hứng thú, cung cấp bối cảnh và dẫn dắt nội dung bài mới. Sau đó, giáo viên khai thác hình ảnh trong video để đặt câu hỏi, thảo luận và hướng dẫn học sinh ghi nhớ nội dung chính. Học sinh cũng được tham gia vào hoạt động vẽ tranh minh họa lại diễn biến lịch sử hoặc nhập vai nhân vật để kể lại câu chuyện lịch sử theo cảm nhận của mình.

Qua thực tế áp dụng, tôi nhận thấy học sinh rất hứng thú với bài giảng có sử dụng video hoạt hình. Các em tập trung theo dõi, dễ hiểu bài và tích cực tham gia trả lời câu hỏi. Việc ghi nhớ kiến thức trở nên nhẹ nhàng hơn khi các em được nhìn thấy, nghe thấy và trải nghiệm nội dung học. Nhiều em chủ động đề xuất được xem lại video, chia sẻ cảm nhận và tìm kiếm thêm thông tin về nhân vật lịch sử. Điều này chứng tỏ hiệu quả rõ rệt của việc ứng dụng công nghệ vào thiết kế bài giảng lịch sử, giúp học sinh học tích cực và yêu thích môn học hơn.

Giải pháp 2: Tổ chức trò chơi số hóa kiểm tra kiến thức qua Quizizz, Blooket

Trò chơi học tập là một hình thức tổ chức dạy học giúp học sinh vừa học vừa chơi, vừa ghi nhớ kiến thức vừa tạo không khí vui vẻ, thi đua. Trong môn Lịch sử, trò chơi số hóa giữ vai trò là cầu nối giữa nội dung bài học và sự chủ động khám phá của học sinh. Khi được tham gia các trò chơi trực tuyến, học sinh cảm thấy mình như một nhà thám hiểm lịch sử, hào hứng trả lời các câu hỏi, tìm kiếm dữ kiện và khẳng định hiểu biết của bản thân một cách tích cực.

Sau khi dạy xong mỗi chủ đề, tôi sử dụng các nền tảng như Quizizz và Blooket để thiết kế bộ câu hỏi trắc nghiệm xoay quanh kiến thức vừa học. Câu hỏi được trình bày sinh động, có hình ảnh minh họa hoặc âm thanh đi kèm, giúp học sinh dễ tiếp nhận. Tôi chia lớp thành các nhóm thi đua, mỗi em sử dụng máy tính bảng hoặc điện thoại cá nhân để tham gia trò chơi trực tuyến. Trong quá trình chơi, hệ thống sẽ hiển thị điểm số, bảng xếp hạng và phản hồi đúng – sai sau mỗi lượt trả lời. Giáo viên đóng vai trò tổ chức, theo dõi tiến độ và tổng kết kết quả. Sau phần chơi, tôi cùng học sinh thảo luận lại các câu hỏi sai để rút kinh nghiệm và củng cố lại kiến thức.

Việc sử dụng trò chơi số hóa giúp học sinh hào hứng tham gia bài học, tạo ra môi trường học tập sôi nổi và gắn kết. Học sinh tích cực tương tác, chủ động suy nghĩ và phản xạ nhanh nhạy hơn. Qua các trò chơi này, tôi dễ dàng đánh giá mức độ tiếp thu kiến thức của học sinh, kịp thời điều chỉnh nội dung dạy phù hợp. Các em trở nên yêu thích môn Lịch sử hơn và coi mỗi tiết học là một cuộc thi hấp dẫn, từ đó hình thành thói quen học tập tích cực và có trách nhiệm.

Giải pháp 3: Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo hình nhân vật và lược đồ lịch sử sinh động

Trong dạy học Lịch sử, hình ảnh đóng vai trò quan trọng trong việc gợi mở cảm xúc và giúp học sinh ghi nhớ nội dung. Đặc biệt, đối với học sinh lớp 5, việc được nhìn thấy khuôn mặt của nhân vật lịch sử, được quan sát diễn biến trận đánh qua bản đồ sinh động sẽ làm tăng khả năng hình dung và tư duy không gian. Với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, giáo viên hoàn toàn có thể thiết kế những hình ảnh, bản đồ có hiệu ứng sinh động để phục vụ giảng dạy một cách dễ dàng và nhanh chóng.

Tôi sử dụng các công cụ AI tạo hình như Bing Image Creator, Dall·E hoặc Leonardo để vẽ lại chân dung các nhân vật lịch sử như Trưng Trắc, Trưng Nhị, Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo dưới dạng hoạt hình thân thiện, gần gũi với học sinh tiểu học. Bên cạnh đó, tôi thiết kế các bản đồ lịch sử mô phỏng diễn biến trận đánh như trận Bạch Đằng, trận Rạch Gầm – Xoài Mút, chiến dịch Điện Biên Phủ… bằng hiệu ứng mũi tên, màu sắc và chuyển động nhẹ. Các bản đồ này được trình chiếu trên màn hình và lồng ghép vào nội dung bài giảng. Trong giờ học, tôi hướng dẫn học sinh quan sát bản đồ, xác định hướng tiến công, vị trí quan trọng và nhân vật chủ chốt. Các em có thể tham gia vẽ lại lược đồ, đóng vai người chỉ huy giải thích chiến thuật qua ngôn ngữ của mình.

Kết quả cho thấy học sinh rất thích thú khi được tiếp cận hình ảnh nhân vật lịch sử sống động, không còn xa lạ hay khô khan. Các em ghi nhớ tên nhân vật, vai trò và sự kiện gắn liền một cách tự nhiên. Khi làm việc với bản đồ lịch sử, học sinh phát triển được tư duy phân tích, kỹ năng trình bày và khả năng tưởng tượng không gian. Điều này góp phần nâng cao hiệu quả học tập và xây dựng tình yêu với lịch sử nước nhà từ những trải nghiệm trực quan và sinh động.

Giải pháp 4: Tổ chức hoạt động nhập vai – kể chuyện lịch sử – làm video mini

Một trong những yếu tố giúp học sinh yêu thích môn Lịch sử chính là việc được hóa thân thành nhân vật lịch sử, được kể lại câu chuyện bằng ngôn ngữ của chính mình. Hoạt động nhập vai và kể chuyện lịch sử không chỉ phát huy trí tưởng tượng, khả năng diễn đạt của học sinh mà còn giúp các em hình thành cảm xúc tích cực, đồng cảm và tự hào với các nhân vật anh hùng trong lịch sử dân tộc.

Sau mỗi bài học, tôi lựa chọn một nhân vật lịch sử tiêu biểu để học sinh nhập vai. Các em sẽ tự chuẩn bị lời thoại, trang phục đơn giản, tranh vẽ minh họa hoặc sử dụng các hình ảnh từ bài học để kể lại một phần cuộc đời, chiến công hoặc quyết định quan trọng của nhân vật đó. Tôi khuyến khích học sinh ghi hình phần nhập vai bằng điện thoại hoặc máy tính bảng dưới dạng video ngắn (dưới 2 phút). Sau đó, các video này được chiếu trong lớp để cả lớp cùng nhận xét, cổ vũ và rút kinh nghiệm. Tôi cũng hướng dẫn học sinh sử dụng phần mềm quay màn hình hoặc Canva Video để lồng tiếng, thêm phụ đề và hiệu ứng đơn giản.

Qua hoạt động này, tôi nhận thấy học sinh chủ động tìm hiểu thêm về nhân vật lịch sử, ghi nhớ các chi tiết gắn liền với tên tuổi nhân vật và thể hiện lòng tự hào rất rõ nét. Các em phát triển được kỹ năng nói trước tập thể, khả năng sáng tạo và tinh thần hợp tác khi làm việc nhóm để dựng video. Bầu không khí lớp học trở nên sôi nổi, gần gũi và có chiều sâu. Học sinh không còn xem Lịch sử là môn học thuộc lòng mà là hành trình khám phá con người và cội nguồn dân tộc qua lăng kính cảm xúc và sáng tạo.

IV. Kết quả nghiên cứu

Sau một học kỳ áp dụng các giải pháp trên, tôi nhận thấy sự thay đổi rõ rệt. Tỷ lệ học sinh yêu thích môn Lịch sử tăng từ 15% lên 80%, số lượng học sinh chủ động phát biểu, tham gia trò chơi, tự tìm hiểu kiến thức ngoài sách vở tăng mạnh. Kết quả kiểm tra cuối chủ đề cho thấy số lượng học sinh đạt mức hoàn thành tốt tăng từ 20% lên 62%, không còn học sinh chưa hoàn thành. Các tiết học trở nên sôi nổi, học sinh trông đợi mỗi tiết Lịch sử như một giờ học trải nghiệm hấp dẫn.

V. Bài học kinh nghiệm

Qua quá trình thực hiện đề tài “Ứng dụng CNTT để dạy học môn Lịch sử lớp 5, giúp học sinh tích cực học tập và yêu thích môn học”, tôi đã rút ra được một số bài học kinh nghiệm quan trọng như sau:

Thứ nhất, người giáo viên cần thay đổi tư duy dạy học theo hướng hiện đại.
Trong thời đại chuyển đổi số, giáo viên không còn là người truyền đạt kiến thức một chiều mà cần trở thành người tổ chức, hướng dẫn và truyền cảm hứng học tập cho học sinh. Việc chủ động học hỏi, cập nhật các công cụ CNTT mới sẽ giúp giáo viên thiết kế được những tiết học hấp dẫn, phù hợp với năng lực và tâm lý lứa tuổi của học sinh tiểu học. Đặc biệt với môn Lịch sử – vốn bị xem là khô khan – thì càng cần phải được thể hiện bằng những phương pháp mới mẻ, sáng tạo và gần gũi hơn.

Thứ hai, ứng dụng CNTT phải đi đôi với mục tiêu giáo dục.

Việc sử dụng công nghệ không phải là mục tiêu mà chỉ là phương tiện hỗ trợ quá trình dạy học. Vì vậy, giáo viên cần chọn lựa công cụ phù hợp với nội dung bài học, không lạm dụng công nghệ gây nhiễu loạn tiết học. Sự hài hòa giữa nội dung Lịch sử, kỹ thuật trình bày và mức độ tham gia của học sinh là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả bài dạy. Một video lịch sử chỉ có giá trị khi được đặt đúng lúc, đúng mục tiêu sư phạm.

Thứ ba, cần xây dựng môi trường học tập tích cực, lấy học sinh làm trung tâm.

Học sinh lớp 5 rất ham thích được khám phá, trải nghiệm và thể hiện bản thân. Việc lồng ghép các trò chơi, hoạt động nhập vai, thi kể chuyện hay làm video lịch sử đã chứng minh rằng khi được trao cơ hội, các em sẽ học tập tích cực, chủ động và sáng tạo. Từ đó, học sinh không chỉ ghi nhớ sự kiện mà còn hình thành được tư duy phản biện, kỹ năng hợp tác, kỹ năng trình bày và tinh thần trách nhiệm trong học tập.

Thứ tư, sự phối hợp giữa giáo viên, học sinh và phụ huynh là rất quan trọng.
Để triển khai các hoạt động có sử dụng công nghệ, nhất là các nhiệm vụ như quay video, tìm kiếm tư liệu, làm sản phẩm lịch sử tại nhà, giáo viên rất cần sự hỗ trợ từ gia đình. Khi phụ huynh hiểu được mục tiêu giáo dục và đồng hành cùng con, kết quả học tập sẽ được nâng cao rõ rệt. Bên cạnh đó, việc chia sẻ kết quả học tập trên nhóm lớp, triển lãm mini hay tiết học mở cũng là cách để tạo sự lan tỏa và thu hút cộng đồng tham gia vào giáo dục lịch sử cho học sinh.

Thứ năm, đổi mới dạy học Lịch sử bằng CNTT là hướng đi bền vững, cần được nhân rộng.

Sáng kiến này tuy nhỏ nhưng có thể triển khai hiệu quả ở nhiều lớp, nhiều trường nếu giáo viên có tinh thần học hỏi và được tạo điều kiện tiếp cận công nghệ. Những gì chúng ta làm hôm nay không chỉ giúp học sinh hiểu bài hơn, mà còn giúp các em yêu lịch sử, trân trọng giá trị truyền thống và sẵn sàng gìn giữ những di sản của dân tộc bằng một trái tim biết ơn và tự hào.

 

 

PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

I. Kết luận đề tài

Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học môn Lịch sử lớp 5 không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy mà còn mang lại ý nghĩa giáo dục sâu sắc đối với học sinh tiểu học. Trong bối cảnh giáo dục hiện đại đang chuyển dịch mạnh mẽ sang định hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học, môn Lịch sử càng cần được thể hiện bằng những phương pháp mới mẻ, sáng tạo và gần gũi hơn. Việc khai thác các công cụ công nghệ phù hợp giúp kết nối học sinh với lịch sử dân tộc bằng cảm xúc, trải nghiệm và sự chủ động, từ đó khơi dậy tình yêu quê hương đất nước và lòng tự hào dân tộc một cách tự nhiên, sâu sắc.

Qua quá trình triển khai sáng kiến, tôi đã vận dụng các giải pháp thiết thực như: thiết kế bài giảng bằng Canva và ClipAI để hoạt hình hóa nội dung lịch sử; tổ chức các trò chơi kiểm tra kiến thức trên nền tảng Quizizz và Blooket; ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tạo hình ảnh và bản đồ sinh động; tổ chức hoạt động nhập vai, kể chuyện và làm video lịch sử ngắn để học sinh chủ động tìm hiểu và tái hiện sự kiện lịch sử bằng ngôn ngữ của mình. Những giải pháp này đã mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc thay đổi thái độ học tập, tăng cường sự tham gia tích cực của học sinh, đồng thời nâng cao kết quả học tập một cách bền vững. Số lượng học sinh yêu thích môn học tăng rõ rệt, tinh thần học tập tích cực được lan tỏa trong mỗi tiết học, tạo nên một môi trường học tập sôi nổi, sáng tạo và đầy cảm hứng.

Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy, tôi nhận thức sâu sắc rằng: để giúp học sinh yêu thích một môn học, người thầy phải là người khơi nguồn đam mê và đồng hành cùng các em trong hành trình khám phá tri thức. Việc đổi mới phương pháp dạy học bằng công nghệ không chỉ là một xu hướng mà còn là một trách nhiệm trong thời đại mới. Tôi tin rằng những gì tôi đã làm, dù còn đơn sơ, nhưng là những bước đi thiết thực và ý nghĩa trên con đường đổi mới giáo dục. Tôi hy vọng rằng sáng kiến này sẽ tiếp tục được hoàn thiện, lan tỏa và được chia sẻ như một kinh nghiệm nhỏ góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử trong nhà trường tiểu học hiện nay.

II. Kiến nghị

Đối với nhà trường, cần tiếp tục đầu tư thiết bị công nghệ, khuyến khích tổ chuyên môn chia sẻ tài nguyên số, tạo điều kiện cho giáo viên học tập công nghệ mới. Đối với giáo viên, cần mạnh dạn đổi mới, học hỏi thêm các công cụ dạy học hiện đại, kết hợp linh hoạt giữa công nghệ và sư phạm. Đối với phụ huynh, nên tạo điều kiện cho con em tiếp cận công nghệ an toàn, đồng hành cùng nhà trường trong việc giáo dục truyền thống lịch sử cho học sinh.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

 

1. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 – Bộ Giáo dục và Đào tạo.

2. Sách giáo khoa Lịch sử lớp 5 – Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống.

3. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên giáo viên tiểu học – NXBGD.

4. Hướng dẫn sử dụng Quizizz, Canva, ClassPoint – Internet.

5. Trang web ClipAI, Blooket, ChatGPT.

Mời thầy cô tải miễn phí thêm:

Ứng dụng mô hình toán học để phát triển kỹ năng giải toán cho học sinh lớp 4

Một số giải pháp giúp học sinh lớp 1 yêu thích học môn Tiếng Việt

Mọi chi tiết xin liên hệ: 

- Điện thoại Holine: 0847355079

- Zalo (không kết bạn): 0942137445

- Gmail: bienphapgiaoduc@gmail.com

Đây là Sáng kiến mới 100%, do thầy Lê Hồng Minh thiết kế nhằm hỗ trợ miễn phí cho giáo viên phục vụ công việc dạy học và được đăng tải độc quyền trên website bienphap.vn. Thầy nghiêm cấm tất cả mọi người không được phép chia sẻ lại hoặc buôn bán trên tất cả các trang mạng xã hội dưới bất cứ hình thức nào!