Ứng dụng phương pháp dạy học tích cực để nâng cao nề nếp cho học sinh lớp 1
Ngày đăng: 20/07/2025 08:00
Ngày đăng: 20/07/2025 08:00
PHẦN I. MỞ DẦU
I. Lý do chọn đề tài
Lớp 1 là cấp học đầu tiên trong hành trình học tập của học sinh phổ thông, là giai đoạn đặt nền móng cho sự phát triển toàn diện về nhân cách, phẩm chất và năng lực sau này. Đây là thời điểm vô cùng quan trọng, bởi các em vừa rời khỏi môi trường mầm non vốn nhẹ nhàng, thoải mái để chuyển sang môi trường học tập chính quy, có nội quy, quy định và yêu cầu rõ ràng. Trong bước chuyển ấy, nếu không được quan tâm hướng dẫn kịp thời, các em sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc thích nghi với lớp học mới, thầy cô mới và bạn bè mới. Nhiều em còn chưa biết ngồi học đúng tư thế, chưa biết xếp hàng ra vào lớp, hay chưa biết cách chào hỏi thầy cô, giữ gìn vệ sinh lớp học, tự chuẩn bị đồ dùng học tập và tự giác hoàn thành nhiệm vụ học tập.
Những biểu hiện tưởng như rất nhỏ ấy, nếu không được uốn nắn từ đầu, sẽ dần hình thành thành thói quen thiếu kỷ luật, làm ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học tập cũng như sự phát triển toàn diện của học sinh. Thực tế cũng cho thấy, việc hình thành nề nếp học tập và sinh hoạt cho học sinh lớp 1 là một trong những nội dung quan trọng trong công tác chủ nhiệm. Lớp học nào có nề nếp tốt thì mọi hoạt động dạy học, rèn luyện phẩm chất và phát triển năng lực cho học sinh đều diễn ra thuận lợi. Ngược lại, lớp học thiếu ổn định, không có nền nếp rõ ràng thì cả giáo viên lẫn học sinh đều gặp nhiều khó khăn trong quá trình giảng dạy và học tập.
Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa nhà trường và phụ huynh trong việc hình thành nề nếp cho học sinh đầu cấp cũng còn nhiều bất cập. Một số phụ huynh chưa quan tâm đúng mức đến việc rèn luyện thói quen học tập cho con ngay từ đầu, hoặc giao phó hoàn toàn cho giáo viên mà chưa có sự hỗ trợ tại nhà. Từ những vấn đề thực tế đó, tôi nhận thấy việc xây dựng, duy trì và phát triển nề nếp học tập, sinh hoạt cho học sinh lớp 1 là một yêu cầu vừa cấp thiết, vừa lâu dài. Là một giáo viên chủ nhiệm lớp 1, tôi luôn trăn trở làm sao để học sinh của mình vừa ngoan, vừa lễ phép, biết tự học, biết giữ trật tự và hợp tác với bạn bè. Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài “Ứng dụng phương pháp dạy học tích cực để nâng cao nề nếp cho học sinh lớp 1” để nghiên cứu và vận dụng trong thực tiễn giảng dạy, với mong muốn góp phần xây dựng môi trường học tập tích cực, giúp học sinh lớp 1 từng bước trưởng thành và phát triển toàn diện.
II. Mục tiêu của biện pháp
Đề tài được xây dựng nhằm mục tiêu cụ thể hóa những giải pháp thiết thực, phù hợp với đặc điểm tâm lý và khả năng tiếp thu của học sinh lớp 1, từ đó giúp các em từng bước hình thành và duy trì được những nề nếp học tập, sinh hoạt tích cực ngay từ những ngày đầu bước vào môi trường tiểu học. Trên cơ sở đó, tôi hướng đến việc giáo dục học sinh trở thành những em bé ngoan, biết lễ phép, biết lắng nghe, biết giữ gìn trật tự lớp học, có ý thức trong học tập và sinh hoạt tập thể.
Bên cạnh việc xây dựng các thói quen nền tảng như chào hỏi, xếp hàng, ngồi học đúng tư thế, giữ gìn vệ sinh lớp học, tôi cũng muốn thông qua các biện pháp của mình giúp học sinh tự tin hơn trong giao tiếp, mạnh dạn tham gia vào các hoạt động của lớp, biết chia sẻ, giúp đỡ bạn bè, đồng thời nâng cao tinh thần hợp tác và trách nhiệm trong môi trường học đường.
Ngoài ra, việc xây dựng các giải pháp cũng nhằm mục đích tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên chủ nhiệm thực hiện hiệu quả công tác quản lý lớp, giúp lớp học duy trì được sự ổn định, nền nếp xuyên suốt cả năm học. Mỗi biện pháp được xây dựng đều hướng đến việc giảm áp lực cho giáo viên trong quản lý, đồng thời tăng sự tham gia tích cực của học sinh trong các hoạt động giáo dục. Đặc biệt, đề tài cũng đặt mục tiêu tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình, giúp phụ huynh hiểu rõ vai trò của mình trong việc hỗ trợ con rèn luyện nề nếp, từ đó tạo nên một môi trường giáo dục thống nhất, đồng bộ và hiệu quả.
Nói cách khác, thông qua đề tài này, tôi mong muốn không chỉ nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm, mà còn góp phần tạo ra một lớp học hạnh phúc, nơi mỗi học sinh được học tập trong không khí tích cực, thân thiện và có định hướng rõ ràng để phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và kỹ năng xã hội.
III. Tính mới của biện pháp
Các biện pháp được đưa ra trong đề tài không hoàn toàn xa lạ với giáo viên chủ nhiệm lớp 1, nhưng điểm đặc biệt và mới mẻ của đề tài này chính là cách thức triển khai linh hoạt, sáng tạo và hiện đại hơn để phù hợp với yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông 2018 cũng như với đặc điểm tâm lý của học sinh thế hệ mới. Trong đó, tôi chú trọng đến việc chuyển hóa các yêu cầu rèn luyện nề nếp khô khan thành những hoạt động sinh động, dễ hiểu và dễ thực hiện đối với trẻ nhỏ, đồng thời kết hợp nhiều hình thức giáo dục tích cực nhằm giúp học sinh tiếp nhận một cách tự nhiên và hứng thú.
Một điểm mới đầu tiên trong đề tài là việc sử dụng hình ảnh trực quan và trò chơi trải nghiệm để hình thành nề nếp. Thay vì áp đặt nội quy bằng lời nói khô khan, tôi cùng học sinh xây dựng bảng quy tắc lớp học bằng hình ảnh vui nhộn như khuôn mặt cười – khuôn mặt buồn, những nhân vật hoạt hình quen thuộc và gần gũi. Những trò chơi như “Xếp hàng siêu tốc”, “Giữ trật tự giỏi nhất”, “Bạn nhỏ tự giác” được lồng ghép vào các hoạt động đầu giờ hoặc giờ sinh hoạt đã giúp việc rèn luyện nề nếp trở nên nhẹ nhàng, gần gũi và hấp dẫn hơn đối với học sinh lớp 1.
Điểm mới thứ hai là việc tận dụng công nghệ thông tin vào công tác chủ nhiệm. Tôi đã sử dụng phần mềm Beeclass để ghi nhận, theo dõi và tuyên dương học sinh có tiến bộ trong việc chấp hành nội quy. Học sinh rất thích thú khi được thấy tên mình xuất hiện trên bảng vàng khen thưởng điện tử, từ đó tạo ra động lực thi đua lành mạnh trong lớp. Bên cạnh đó, việc sử dụng nhóm Zalo lớp một cách hiệu quả không chỉ giúp kết nối thường xuyên với phụ huynh mà còn hỗ trợ giáo viên kịp thời phản hồi, chia sẻ thông tin, gửi hình ảnh minh chứng, tạo sự đồng thuận và phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình trong quá trình rèn luyện nề nếp cho học sinh.
Điểm mới thứ ba là tạo không gian lắng nghe cảm xúc học sinh thông qua việc tổ chức các buổi “góc tâm sự đầu giờ” – nơi học sinh được tự do chia sẻ điều mình thích, điều mình chưa làm tốt hoặc điều khiến mình lo lắng. Qua đó, giáo viên hiểu hơn về tâm tư học sinh, kịp thời uốn nắn nhẹ nhàng những hành vi chưa phù hợp và củng cố tinh thần tích cực trong lớp học. Đây là hình thức giáo dục cảm xúc tích cực mà tôi đã áp dụng rất hiệu quả trong thực tế, giúp học sinh cảm thấy được tôn trọng, lắng nghe và yêu thích lớp học hơn.
Từ những cách làm mới này, đề tài không chỉ đưa ra các biện pháp rèn nề nếp đơn thuần mà còn hướng đến xây dựng môi trường giáo dục nhân văn, tích cực, hiện đại và phù hợp với xu thế đổi mới giáo dục hiện nay.
IV. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1. Đối tượng nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu chính của đề tài là học sinh lớp 1 – lứa tuổi đặc biệt quan trọng trong quá trình hình thành nhân cách ban đầu và những thói quen nền tảng trong học tập, sinh hoạt. Đây là giai đoạn chuyển tiếp từ vui chơi là chủ đạo sang học tập là nhiệm vụ chính, nên mọi biểu hiện về hành vi, thái độ, kỹ năng giao tiếp, tinh thần tự giác, khả năng hợp tác và ý thức tuân thủ nội quy của các em đều rất mới mẻ và cần được uốn nắn, định hướng kịp thời.
Trong khuôn khổ thực tế công tác chủ nhiệm, tôi tập trung triển khai các biện pháp trong phạm vi lớp 1B – Trường Tiểu học …., nơi tôi được phân công chủ nhiệm năm học 2025 – 2026. Lớp học có tổng số 20 học sinh, đa số là các em có xuất phát điểm từ các trường mầm non trên địa bàn. Sự khác biệt trong môi trường học tập và phương pháp tiếp cận khiến nhiều học sinh chưa kịp thích nghi với nề nếp học tập mới, một số em còn nhút nhát, thiếu tự tin hoặc chưa có kỹ năng tự phục vụ. Đồng thời, phụ huynh cũng có mức độ phối hợp khác nhau, có gia đình rất đồng hành cùng giáo viên, nhưng cũng có trường hợp ít quan tâm do công việc bận rộn.
2. Phạm vi nghiên cứu.
Phạm vi nghiên cứu của đề tài bao gồm việc xây dựng, triển khai và đánh giá hiệu quả các biện pháp rèn luyện nề nếp học tập, sinh hoạt, giao tiếp và tự phục vụ cho học sinh lớp 1 trong thời gian học chính khóa tại lớp. Các biện pháp được áp dụng trong các hoạt động đầu giờ, giờ học, giờ ra chơi, sinh hoạt lớp, hoạt động trải nghiệm cũng như trong quá trình phối hợp giữa giáo viên và phụ huynh qua các kênh thông tin. Đề tài không mở rộng ra toàn khối lớp 1 mà chỉ tập trung sâu vào lớp học tôi chủ nhiệm để đảm bảo tính cụ thể, khả thi và phù hợp với điều kiện thực tiễn.
Thông qua việc tập trung nghiên cứu một lớp học cụ thể, tôi có điều kiện quan sát sát sao từng học sinh, điều chỉnh linh hoạt các giải pháp và đánh giá rõ ràng kết quả đạt được. Đây cũng là cơ sở để tôi rút ra bài học kinh nghiệm và có thể mở rộng áp dụng cho các lớp khác trong tương lai.
V. Phương pháp nghiên cứu
Để triển khai đề tài một cách hiệu quả và khoa học, tôi đã sử dụng kết hợp nhiều phương pháp nghiên cứu phù hợp với đặc điểm của học sinh lớp 1 cũng như đặc thù của công tác chủ nhiệm lớp. Mỗi phương pháp đều được lựa chọn nhằm phục vụ cho từng giai đoạn cụ thể trong quá trình xây dựng, thực hiện và đánh giá hiệu quả của các biện pháp rèn luyện nề nếp, từ đó đảm bảo tính thực tiễn và độ tin cậy cho đề tài.
Trước hết, tôi sử dụng phương pháp quan sát sư phạm để theo dõi trực tiếp các biểu hiện về hành vi, thái độ, tinh thần học tập, sự tự giác và kỹ năng sinh hoạt của học sinh trong môi trường lớp học. Thông qua quá trình quan sát hàng ngày, tôi kịp thời phát hiện những biểu hiện tích cực để tuyên dương cũng như những thói quen chưa phù hợp để điều chỉnh. Việc quan sát không chỉ diễn ra trong giờ học mà còn trong các giờ ra chơi, hoạt động trải nghiệm, giúp tôi có cái nhìn toàn diện về từng học sinh.
Bên cạnh đó, tôi áp dụng phương pháp điều tra, khảo sát thực trạng bằng hình thức bảng hỏi và phiếu đánh giá để nắm bắt mức độ chấp hành nội quy, sự tự giác và tinh thần hợp tác của học sinh vào đầu và cuối học kỳ. Kết quả khảo sát giúp tôi có cơ sở xác thực để lựa chọn và điều chỉnh các biện pháp phù hợp với từng nhóm đối tượng cụ thể trong lớp.
Tôi cũng sử dụng phương pháp thực nghiệm giáo dục, nghĩa là triển khai trực tiếp các biện pháp rèn luyện nề nếp cho học sinh trong môi trường lớp học thực tế. Mỗi biện pháp đều được áp dụng trong một khoảng thời gian cụ thể, có theo dõi tiến trình, ghi nhận phản ứng của học sinh và đánh giá kết quả trước – sau một cách khách quan. Qua đó, tôi có thể xác định hiệu quả thực tế của từng giải pháp, điều chỉnh khi cần thiết để phù hợp với tình hình cụ thể.
Ngoài ra, tôi còn vận dụng phương pháp phân tích – tổng hợp để xử lý kết quả khảo sát, so sánh số liệu đầu năm và cuối năm, từ đó đánh giá mức độ thay đổi của học sinh về ý thức, thói quen và hành vi. Những số liệu cụ thể này được minh chứng trong các bảng thống kê và phân tích kết quả đạt được, giúp đề tài có tính khoa học và độ tin cậy cao.
Cuối cùng, tôi sử dụng phương pháp trao đổi kinh nghiệm và tham khảo tài liệu từ đồng nghiệp, tài liệu bồi dưỡng chuyên môn, các văn bản chỉ đạo của ngành giáo dục để làm cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc xây dựng các biện pháp. Những buổi sinh hoạt chuyên môn, chia sẻ giữa giáo viên chủ nhiệm các khối lớp đã giúp tôi điều chỉnh giải pháp linh hoạt và gần với học sinh hơn.
Việc kết hợp đa dạng các phương pháp nghiên cứu trên không chỉ giúp tôi tiếp cận vấn đề một cách toàn diện, sâu sát, mà còn giúp đề tài có giá trị thực tiễn và khả năng ứng dụng cao trong công tác chủ nhiệm lớp 1 hiện nay.
PHẦN II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
I. Cơ sở lý luận
Trong quá trình giáo dục học sinh tiểu học, việc hình thành và rèn luyện nề nếp học tập và sinh hoạt ngay từ lớp 1 là một yêu cầu tất yếu có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Bởi lẽ, lớp 1 là giai đoạn chuyển tiếp từ môi trường giáo dục mầm non sang bậc học chính quy, nơi học sinh bắt đầu làm quen với việc học có mục tiêu, có kế hoạch, có kỷ luật. Nếu ở bậc mầm non, hoạt động chủ yếu là vui chơi, thì ở lớp 1, học sinh đã bước vào một môi trường học tập có yêu cầu về nội quy lớp học, ý thức chấp hành, thái độ học tập, khả năng tự phục vụ, tinh thần hợp tác và trách nhiệm cá nhân. Tất cả những yếu tố này cần được rèn luyện thông qua quá trình hình thành nề nếp một cách kiên trì, có định hướng và được tổ chức bài bản từ phía giáo viên.
Theo quan điểm của chương trình giáo dục phổ thông năm 2018, giáo dục học sinh tiểu học không chỉ nhằm trang bị kiến thức mà còn giúp học sinh phát triển toàn diện về phẩm chất và năng lực. Trong đó, phẩm chất chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm và năng lực tự chủ, hợp tác, giao tiếp được coi là những yếu tố then chốt cần được hình thành và phát triển xuyên suốt trong quá trình học tập. Những phẩm chất và năng lực này không thể có được một cách tự nhiên nếu không được uốn nắn, rèn luyện từ những biểu hiện cụ thể trong hành vi hàng ngày của học sinh. Vì vậy, việc hình thành thói quen tốt, kỷ luật cá nhân, tinh thần tự giác, biết tôn trọng thầy cô, bạn bè, biết chào hỏi, biết xếp hàng, giữ trật tự lớp học, ngồi học đúng tư thế, giữ gìn vệ sinh chung… chính là nền tảng cho sự phát triển nhân cách lâu dài của học sinh.
Tâm lý học lứa tuổi cũng chỉ ra rằng, học sinh lớp 1 có đặc điểm nổi bật là đang trong giai đoạn phát triển mạnh về thể chất và trí tuệ nhưng chưa hoàn thiện về cảm xúc và hành vi. Các em dễ bị chi phối bởi môi trường, dễ bắt chước nhưng lại khó duy trì một hành vi tích cực nếu không được rèn luyện thường xuyên và có sự nhắc nhở kịp thời. Vì vậy, giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò rất quan trọng trong việc xây dựng môi trường học tập tích cực, thiết lập các quy tắc rõ ràng, nhất quán, đồng thời biết khuyến khích, động viên, giúp các em hình thành và duy trì thói quen tốt. Không chỉ có vậy, giáo viên còn là cầu nối giữa nhà trường và gia đình trong việc thống nhất quan điểm giáo dục và cùng phối hợp rèn luyện nề nếp cho học sinh.
Bên cạnh đó, các lý thuyết giáo dục hiện đại như giáo dục kỷ luật tích cực, giáo dục lấy học sinh làm trung tâm, giáo dục trải nghiệm… đều nhấn mạnh rằng sự thay đổi hành vi của học sinh chỉ có thể đạt được khi các em cảm thấy an toàn, được tôn trọng, được tham gia vào quá trình xây dựng quy tắc và được phản hồi tích cực khi có tiến bộ. Điều đó cho thấy rằng việc rèn luyện nề nếp không nên áp đặt cứng nhắc mà cần được tổ chức bằng những hình thức gần gũi, nhẹ nhàng, phù hợp với đặc điểm phát triển của trẻ nhỏ.
Từ những cơ sở lý luận trên, có thể khẳng định rằng việc nâng cao nề nếp cho học sinh lớp 1 là yêu cầu quan trọng, cần thiết và là nền tảng để đảm bảo chất lượng giáo dục toàn diện trong những năm học tiếp theo. Đây không chỉ là nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm mà còn là trách nhiệm chung của nhà trường, phụ huynh và toàn xã hội.
II. Cơ sở thực tiễn
Thực tiễn công tác chủ nhiệm tại lớp 1B – Trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám trong nhiều năm liền đã cho tôi nhiều cơ hội quan sát, trải nghiệm và rút ra những nhận định sâu sắc về tầm quan trọng cũng như những khó khăn trong việc rèn luyện nề nếp cho học sinh lớp 1. Mỗi năm học trôi qua, tôi đều chứng kiến những biểu hiện giống nhau ở nhiều học sinh: các em thường bỡ ngỡ, rụt rè, loay hoay không biết cách sắp xếp sách vở, chưa biết ngồi học đúng tư thế, thường xuyên ra khỏi chỗ trong giờ học, nói chuyện riêng, hoặc chưa biết cách chào hỏi thầy cô, xếp hàng ra vào lớp. Đó là những biểu hiện rất điển hình của học sinh đầu cấp tiểu học – một độ tuổi mà mọi hành vi đều cần được hướng dẫn, rèn luyện bằng sự kiên trì và tình yêu thương.
Trong năm học 2025 – 2026, lớp 1B của tôi có 20 học sinh. Ngay từ đầu năm học, tôi tiến hành khảo sát và nhận thấy chỉ khoảng 25% học sinh có ý thức tự học, hoàn thành nhiệm vụ ở lớp; chỉ 35% chấp hành tốt nề nếp và có khoảng 25% em thực sự tự tin tham gia hoạt động tập thể. Phần lớn các em còn lại vẫn ở trạng thái cần được hỗ trợ, hướng dẫn từng bước. Một số em hay ra khỏi chỗ ngồi, nói chuyện riêng trong giờ học; một số chưa có ý thức giữ gìn sách vở, chưa chuẩn bị đồ dùng đầy đủ, còn phụ thuộc nhiều vào nhắc nhở của giáo viên. Đặc biệt, tôi cũng nhận thấy sự thiếu đồng bộ trong việc rèn nề nếp giữa trường và gia đình: một số phụ huynh chưa chú trọng việc rèn thói quen cho con tại nhà, dẫn đến tình trạng “giáo dục chỉ có một chiều”.
Tuy nhiên, bên cạnh những khó khăn đó, tôi cũng nhận thấy một tín hiệu tích cực từ phía nhà trường và đồng nghiệp. Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện, chỉ đạo sát sao công tác chủ nhiệm; các giáo viên trong tổ chuyên môn thường xuyên trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ nhau bằng các mô hình lớp học sáng tạo. Cơ sở vật chất phòng học khang trang, đầy đủ trang thiết bị cũng là điều kiện thuận lợi để tôi tổ chức các hoạt động hỗ trợ học sinh rèn luyện nề nếp. Đặc biệt, đa số phụ huynh khi được trao đổi trực tiếp đã thể hiện sự quan tâm, phối hợp tích cực với giáo viên trong việc hướng dẫn con em tại nhà.
Từ thực tế lớp học và sự quan sát liên tục trong quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy rằng việc rèn nề nếp cho học sinh lớp 1 không thể dừng ở những khẩu hiệu hay quy định chung chung, mà cần được cụ thể hóa bằng những hoạt động hằng ngày, được tổ chức một cách linh hoạt, nhẹ nhàng, hấp dẫn và đặc biệt là có sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên và phụ huynh. Chính thực tiễn đó đã trở thành động lực để tôi nghiên cứu và xây dựng hệ thống các biện pháp rèn luyện nề nếp phù hợp với đặc điểm của học sinh lớp 1 trong giai đoạn hiện nay.
III. Thuận lợi và khó khăn
1. Thuận lợi
Trong quá trình triển khai các biện pháp rèn luyện nề nếp cho học sinh lớp 1 tại lớp 1B – Trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám, tôi nhận thấy có nhiều thuận lợi rõ rệt giúp công tác chủ nhiệm được thực hiện hiệu quả hơn. Trước hết, nhà trường luôn quan tâm, tạo điều kiện để giáo viên chủ nhiệm thực hiện tốt nhiệm vụ. Ban giám hiệu có những định hướng cụ thể trong việc xây dựng môi trường học tập tích cực, thân thiện; đồng thời thường xuyên kiểm tra, góp ý và động viên kịp thời cho giáo viên. Trường cũng đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị giảng dạy hiện đại, phòng học thoáng mát, sạch sẽ, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động của lớp diễn ra trật tự, nề nếp.
Một thuận lợi khác là sự hỗ trợ, phối hợp tích cực từ phía đồng nghiệp. Các giáo viên cùng khối luôn sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ chuyên môn, cùng nhau xây dựng quy tắc lớp học chung, xây dựng môi trường học tập đồng bộ giữa các lớp. Điều này tạo nên sự nhất quán trong rèn luyện nề nếp cho học sinh, giúp các em dễ dàng thích nghi hơn. Ngoài ra, đa số phụ huynh học sinh trong lớp đều có ý thức quan tâm đến việc học tập và rèn luyện của con em. Khi được giáo viên trao đổi, phụ huynh luôn hợp tác, lắng nghe và đồng hành cùng con, điều này tạo nên sự phối hợp ba bên hiệu quả giữa nhà trường – gia đình – học sinh.
2. Khó khăn.
Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi đó, tôi cũng gặp phải một số khó khăn nhất định. Khó khăn đầu tiên đến từ chính đặc điểm tâm lý của học sinh lớp 1. Các em vừa rời khỏi môi trường mầm non, nên còn nhút nhát, thiếu kỹ năng học tập và khả năng tự phục vụ. Nhiều em còn phụ thuộc vào người lớn, chưa biết sắp xếp sách vở, chưa biết giữ trật tự khi học nhóm hoặc tham gia các hoạt động tập thể. Một số em còn có thói quen nói chuyện riêng trong giờ học, ra khỏi chỗ ngồi khi chưa được phép, hoặc phản ứng chậm với các hiệu lệnh của giáo viên.
Một khó khăn nữa là không phải phụ huynh nào cũng có thời gian và điều kiện để phối hợp với giáo viên. Một số phụ huynh vì công việc bận rộn hoặc do chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của việc rèn luyện nề nếp cho con, nên còn lơ là trong việc nhắc nhở, kiểm tra hoặc chưa đồng hành sát sao với giáo viên trong quá trình giáo dục. Sự thiếu thống nhất giữa nhà trường và gia đình đôi khi khiến quá trình rèn luyện nề nếp cho học sinh bị gián đoạn hoặc thiếu hiệu quả.
Ngoài ra, việc duy trì nề nếp không phải là nhiệm vụ có thể hoàn thành trong một thời gian ngắn mà cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, bằng sự kiên trì và lòng yêu nghề, yêu trẻ. Điều này đòi hỏi giáo viên không chỉ có kỹ năng sư phạm vững vàng mà còn phải có tâm huyết, lòng kiên nhẫn và sự linh hoạt trong ứng xử với từng học sinh, từng tình huống cụ thể.
Những thuận lợi và khó khăn nói trên đã trở thành động lực thôi thúc tôi không ngừng tìm tòi, đổi mới và vận dụng các hình thức, phương pháp giáo dục phù hợp để giúp học sinh lớp 1 nhanh chóng làm quen và hình thành những nề nếp tốt đẹp trong học tập và rèn luyện.
3. Khảo sát thực trạng
Để có cái nhìn toàn diện và khách quan về tình hình nề nếp học tập, sinh hoạt của học sinh lớp 1B trước khi triển khai các biện pháp rèn luyện, tôi đã tiến hành khảo sát thực trạng đầu năm học 2025 – 2026. Hình thức khảo sát bao gồm quan sát trực tiếp, ghi chép thường xuyên trong các giờ học, giờ sinh hoạt lớp và hoạt động trải nghiệm, đồng thời kết hợp với việc thu thập ý kiến từ giáo viên bộ môn, phụ huynh học sinh và chính các em học sinh thông qua các câu hỏi ngắn gọn, phù hợp với lứa tuổi. Ngoài ra, tôi sử dụng bảng theo dõi hành vi học sinh và thống kê kết quả vào cuối tháng 9 để có cơ sở xây dựng các giải pháp cụ thể.
Lớp 1B có tổng số 20 học sinh. Kết quả khảo sát đầu năm cho thấy, chỉ có 5 học sinh (25%) thể hiện ý thức tự học rõ ràng, biết tự chuẩn bị sách vở, hoàn thành nhiệm vụ trong giờ học mà không cần nhắc nhở nhiều. Có 7 học sinh (35%) thường xuyên chấp hành tốt các quy định của lớp, biết xếp hàng, ngồi học đúng tư thế, không nói chuyện riêng và biết giữ gìn trật tự chung. Tuy nhiên, vẫn còn 8 em (40%) chưa có thói quen tự học, cần nhắc nhở thường xuyên; 6 học sinh (30%) thực hiện nội quy chưa ổn định và 7 học sinh (35%) có biểu hiện vi phạm nội quy ở mức độ nhẹ như nói chuyện riêng, rời khỏi chỗ ngồi, chưa chú ý khi học.
Về mặt tham gia hoạt động tập thể, chỉ có 5 em (25%) thể hiện sự tự tin, chủ động tham gia các hoạt động nhóm, giao lưu hoặc phát biểu ý kiến trong giờ học; 6 em (30%) tham gia với mức độ trung bình, còn dè dặt, thiếu chủ động; và tới 9 em (45%) chưa tích cực tham gia, thường rụt rè, thụ động, ít tương tác với bạn bè. Nhiều em còn lúng túng khi tham gia các hoạt động tập thể đầu giờ như chào cờ, thể dục hoặc chưa thuộc khẩu hiệu lớp, bài hát sinh hoạt tập thể.
Từ kết quả khảo sát trên, có thể thấy rằng tình trạng học sinh chưa ổn định về nề nếp đầu năm học là khá phổ biến. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giảng dạy và sự phát triển toàn diện của học sinh. Nếu không có những biện pháp kịp thời, phù hợp để uốn nắn thì những thói quen chưa đúng sẽ dần trở thành nếp nghĩ, hành vi lặp lại, rất khó sửa chữa về sau.
Khảo sát này chính là cơ sở thực tiễn quan trọng để tôi xác định rõ những mặt mạnh cần phát huy và những mặt hạn chế cần khắc phục. Từ đó, tôi xây dựng hệ thống các biện pháp rèn luyện nề nếp cho học sinh lớp 1B, với mục tiêu hướng tới một lớp học có tổ chức, trật tự, thân thiện, nơi học sinh có thể phát huy tối đa khả năng của mình trong một môi trường học tập tích cực và hiệu quả.
4. Nội dung các giải pháp
Giải pháp 1: Xây dựng nề nếp lớp học bằng quy tắc trực quan và trò chơi trải nghiệm
Đối với học sinh lớp 1, mọi thói quen đều được hình thành từ những hành vi nhỏ và lặp đi lặp lại trong môi trường học tập. Tuy nhiên, nếu chỉ đưa ra các quy định dưới hình thức lời nói đơn điệu thì học sinh rất khó tiếp thu và ghi nhớ. Việc xây dựng nề nếp lớp học thông qua hệ thống quy tắc trực quan và trò chơi trải nghiệm sẽ giúp các em dễ hiểu, dễ nhớ và dễ thực hiện. Đồng thời, biện pháp này tạo ra không khí lớp học thân thiện, vui vẻ, làm tăng hứng thú học tập, giúp học sinh tiếp nhận việc rèn luyện một cách nhẹ nhàng, tích cực.
Ngay từ tuần đầu tiên của năm học, tôi cùng học sinh thảo luận và xây dựng bảng “Quy tắc lớp học” với các nội dung cơ bản như: chào hỏi lễ phép, xếp hàng ra vào lớp, ngồi học đúng tư thế, giữ gìn vệ sinh lớp học, không nói chuyện riêng trong giờ học... Điều đặc biệt là tất cả các quy tắc được trình bày bằng tranh ảnh minh họa ngộ nghĩnh, dễ hiểu, kèm theo các biểu tượng mặt cười – mặt buồn để thể hiện thái độ đúng/sai. Học sinh được tham gia vẽ, tô màu các hình ảnh đó, qua đó tăng sự gắn bó và trách nhiệm với nội quy chung.
Bên cạnh đó, tôi tổ chức các trò chơi trải nghiệm trong các giờ sinh hoạt đầu tuần hoặc hoạt động giữa giờ như “Xếp hàng siêu tốc”, “Người bạn giữ trật tự”, “Ai chuẩn bị tốt nhất”, “Ngồi học chuẩn nhất lớp”... Mỗi trò chơi đều có phần thưởng nhỏ như sticker, sao bé ngoan hoặc điểm cộng. Những học sinh thực hiện tốt được tuyên dương trên bảng vàng lớp học và trên phần mềm Beeclass. Nhờ đó, các em dần dần hình thành được phản xạ tích cực và thói quen tốt trong học tập, sinh hoạt.
Sau khoảng 4 tuần thực hiện, tôi nhận thấy rõ sự thay đổi tích cực từ học sinh. Các em đã biết tự xếp hàng khi ra vào lớp, biết chào hỏi thầy cô, ngồi học ngay ngắn hơn và có ý thức giữ trật tự trong lớp. Tỷ lệ học sinh vi phạm nội quy giảm đáng kể; lớp học trở nên trật tự, ổn định hơn rất nhiều so với đầu năm. Đặc biệt, học sinh tỏ ra rất hào hứng mỗi khi đến giờ chơi trò chơi rèn nề nếp, nhiều em nhắc nhau cùng thực hiện để được nhận sao thưởng hoặc lên bảng vàng. Không khí lớp học chuyển biến rõ rệt, vừa nghiêm túc vừa vui vẻ. Đây chính là bước khởi đầu quan trọng cho các biện pháp tiếp theo.
Giải pháp 2: Tăng cường sự gần gũi và thấu hiểu giữa giáo viên chủ nhiệm với học sinh
Ở lứa tuổi lớp 1, học sinh rất cần một môi trường học tập an toàn về mặt tâm lý, nơi các em được quan tâm, được lắng nghe và cảm nhận sự thân thiện từ người giáo viên chủ nhiệm. Khi học sinh cảm thấy được thầy cô yêu thương, thấu hiểu, các em sẽ dễ mở lòng, dễ tiếp nhận các yêu cầu của lớp học, từ đó có động lực rèn luyện nề nếp tốt hơn. Việc xây dựng mối quan hệ gần gũi không chỉ tạo ra sự gắn kết giữa giáo viên và học sinh mà còn giúp giáo viên kịp thời phát hiện, điều chỉnh những hành vi lệch chuẩn một cách nhẹ nhàng và hiệu quả.
Ngay từ những ngày đầu năm học, tôi chủ động dành thời gian để làm quen, quan sát và tìm hiểu đặc điểm tâm lý của từng học sinh trong lớp. Tôi tổ chức các hoạt động nhẹ nhàng như: “Bạn nhỏ của tôi”, “Kể cho cô nghe”, “Góc chia sẻ đầu tuần” để các em được nói lên điều mình thích, điều mình chưa làm được hoặc những điều khiến mình buồn, lo lắng. Mỗi tuần, tôi dành ít nhất 2 buổi đầu giờ (mỗi buổi 10–15 phút) cho hoạt động này. Trong các giờ học, tôi luôn xưng hô nhẹ nhàng, khuyến khích các em phát biểu, không trách phạt công khai khi học sinh vi phạm mà lựa chọn nhắc nhở riêng, động viên tích cực, giúp các em không sợ sai mà sẵn sàng sửa lỗi.
Đối với những em rụt rè, chưa tự tin, tôi dành thời gian riêng để hỏi han, tạo cơ hội cho các em thể hiện khả năng trong các hoạt động đơn giản như giúp cô lau bảng, phát sách, hát đầu giờ... Ngoài ra, tôi thường xuyên gửi thư khen hoặc lời nhắn nhỏ vào vở học sinh để khích lệ, khiến các em cảm nhận được sự quan tâm và tin tưởng từ cô giáo. Việc giáo viên chủ nhiệm luôn có mặt như một người bạn lớn bên cạnh đã giúp học sinh cảm thấy an tâm, tin tưởng, từ đó dễ dàng tiếp thu các quy định, hướng dẫn của lớp học.
Sau một thời gian triển khai biện pháp, tôi nhận thấy học sinh trong lớp trở nên thân thiện, cởi mở hơn với cô giáo và bạn bè. Các em ít sợ sệt khi phát biểu, mạnh dạn giơ tay, biết chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc. Đặc biệt, những em ban đầu rụt rè đã bắt đầu hòa nhập vào hoạt động của lớp, tự giác thực hiện nội quy và còn biết nhắc nhở bạn giữ trật tự. Mối quan hệ giữa cô trò trở nên gắn bó, thân tình như một gia đình nhỏ. Từ nền tảng đó, việc giáo dục nề nếp diễn ra nhẹ nhàng, tự nhiên và hiệu quả, tạo nên không khí lớp học tích cực, vui vẻ, ổn định và giàu tình cảm.
Giải pháp 3: Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để củng cố và duy trì nề nếp cho học sinh
Gia đình là môi trường đầu tiên và cũng là nơi có ảnh hưởng sâu sắc nhất đến hành vi, thói quen và nhân cách của học sinh. Đối với học sinh lớp 1, sự phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh càng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và duy trì nề nếp học tập, sinh hoạt. Một học sinh chỉ có thể phát triển thói quen tốt một cách bền vững nếu được rèn luyện cả ở trường lẫn ở nhà. Do đó, nếu giáo viên chủ nhiệm chỉ đơn phương thực hiện mà thiếu đi sự đồng hành từ gia đình thì quá trình rèn luyện nề nếp sẽ thiếu tính liên tục, hiệu quả không cao và dễ bị gián đoạn. Vì vậy, việc thiết lập kênh phối hợp chặt chẽ, tích cực với phụ huynh là giải pháp không thể thiếu.
Ngay sau buổi họp phụ huynh đầu năm học, tôi chủ động thành lập nhóm Zalo lớp để kết nối với tất cả phụ huynh học sinh. Trong nhóm, tôi thường xuyên đăng tải các hình ảnh hoạt động của lớp, những gương mặt học sinh tiêu biểu, đồng thời cập nhật thông tin về các biểu hiện hành vi, nề nếp, kỷ luật của lớp. Tôi xây dựng bản tin tuần – một bảng tổng kết ngắn gọn gửi vào tối thứ Sáu mỗi tuần để thông báo kết quả nề nếp, các nhắc nhở quan trọng và gợi ý phụ huynh cách hỗ trợ con rèn luyện tại nhà.
Với những học sinh có biểu hiện vi phạm nội quy nhiều lần, tôi liên hệ riêng với phụ huynh qua điện thoại hoặc tin nhắn để trao đổi trực tiếp, không công khai trong nhóm. Ngược lại, với học sinh có tiến bộ rõ rệt, tôi viết thư khen hoặc gửi lời cảm ơn tới phụ huynh để tạo niềm vui và động lực cho cả gia đình. Ngoài ra, tôi thường xuyên mời phụ huynh tham gia các hoạt động của lớp như ngày hội đọc sách, giờ học trải nghiệm, văn nghệ... để phụ huynh hiểu rõ hơn môi trường học của con, từ đó thêm gắn bó và đồng hành cùng giáo viên trong việc rèn nề nếp cho học sinh.
Sau một học kỳ thực hiện biện pháp này, tôi nhận thấy sự thay đổi rõ rệt từ cả hai phía: phụ huynh và học sinh. Phụ huynh chủ động hơn trong việc chuẩn bị sách vở cho con, thường xuyên nhắn tin hỏi han tình hình học tập, rèn luyện của con tại lớp. Nhiều phụ huynh chia sẻ rằng các con đã biết tự sắp xếp đồ dùng, biết chào hỏi lễ phép và tự giác học bài ở nhà. Tỷ lệ học sinh vi phạm nội quy giảm đáng kể; đặc biệt, những em có hoàn cảnh khó khăn hay trước đó ít được quan tâm cũng đã có tiến bộ rõ rệt nhờ sự hỗ trợ phối hợp từ phía gia đình. Mối quan hệ giữa giáo viên – phụ huynh – học sinh ngày càng gắn bó, tích cực, tạo nên một môi trường giáo dục thống nhất, hài hòa và đầy tin tưởng.
5. Kết quả nghiên cứu
Sau một quá trình triển khai đồng bộ các biện pháp rèn luyện nề nếp cho học sinh lớp 1B trong năm học 2025 – 2026, tôi đã tiến hành đánh giá lại thực trạng lớp học bằng các phương pháp quan sát trực tiếp, khảo sát định kỳ, kết hợp với phản hồi từ phụ huynh và kết quả học tập, sinh hoạt của học sinh. Kết quả thu được đã có nhiều chuyển biến tích cực, thể hiện rõ nét qua từng mặt hoạt động của lớp và từng học sinh cụ thể.
Về mặt ý thức tự học, nếu đầu năm chỉ có 5 em (25%) biết tự chuẩn bị bài vở và hoàn thành nhiệm vụ học tập một cách chủ động thì đến cuối học kỳ I, con số này đã tăng lên 16 em (80%). Các em biết tự sắp xếp sách vở đúng ngăn, tự chuẩn bị đồ dùng trước khi vào tiết học, biết hỏi cô hoặc bạn khi chưa hiểu bài, và đặc biệt là biết tự sửa sai sau khi được nhắc nhở nhẹ nhàng.
Về việc chấp hành nề nếp lớp học, số lượng học sinh thực hiện tốt đã tăng từ 7 em (35%) lên 19 em (95%). Các em biết xếp hàng ngay ngắn khi ra vào lớp, không còn tình trạng chen lấn, đùa nghịch trong hành lang. Trong giờ học, học sinh ngồi học ngay ngắn, ít nói chuyện riêng, chú ý nghe giảng, không tự ý ra khỏi chỗ ngồi. Nhiều em đã hình thành thói quen lễ phép với thầy cô, biết chào hỏi, biết giữ trật tự nơi công cộng, tích cực tham gia giữ gìn vệ sinh lớp học.
Về sự tự tin và tinh thần tập thể, từ 5 em (25%) đầu năm thường xuyên tham gia hoạt động, đến nay đã có 17 em (85%) chủ động phát biểu trong lớp, tham gia sôi nổi các hoạt động nhóm, các giờ học trải nghiệm, văn nghệ, thể dục giữa giờ. Các em mạnh dạn chia sẻ ý kiến, tự tin trình bày trước lớp, biết hợp tác và giúp đỡ bạn khi làm việc nhóm.
Không chỉ học sinh thay đổi, mà phụ huynh cũng tích cực hơn trong việc phối hợp với giáo viên. Nhóm Zalo lớp trở thành kênh trao đổi hiệu quả, nơi phụ huynh thường xuyên cập nhật hoạt động của lớp, đóng góp ý kiến và chia sẻ kinh nghiệm cùng nhau. Nhiều phụ huynh còn tham gia cùng con trong các hoạt động trải nghiệm tại lớp, tăng tính kết nối và đồng hành trong quá trình giáo dục.
Từ những kết quả trên, có thể khẳng định rằng các biện pháp tôi đã thực hiện không chỉ giúp học sinh hình thành được nề nếp học tập, sinh hoạt cơ bản mà còn xây dựng được một môi trường học tích cực, thân thiện, an toàn và hiệu quả. Đây là tiền đề vững chắc để các em tiếp tục phát triển toàn diện về phẩm chất và năng lực trong những năm học tiếp theo.
6. Bài học kinh nghiệm
Qua quá trình triển khai đề tài và trực tiếp áp dụng các biện pháp rèn luyện nề nếp cho học sinh lớp 1, tôi đã rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho công tác chủ nhiệm, đặc biệt là trong việc giáo dục học sinh đầu cấp tiểu học – lứa tuổi rất nhạy cảm, cần được hướng dẫn từng bước bằng sự kiên nhẫn và tình yêu thương.
Trước hết, tôi nhận ra rằng, người giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò trung tâm trong việc thiết lập và duy trì nề nếp lớp học. Nếu giáo viên thể hiện sự nghiêm túc, kiên định nhưng linh hoạt trong quản lý lớp; nếu giáo viên đủ kiên trì để lặp lại một hướng dẫn hàng chục lần mà vẫn giữ thái độ nhẹ nhàng, tích cực thì chắc chắn học sinh sẽ dần tiếp nhận và thực hiện tốt những yêu cầu nề nếp được đặt ra. Sự gương mẫu, gần gũi, bao dung nhưng rõ ràng của giáo viên chính là chìa khóa để xây dựng lớp học có nền nếp, kỷ luật mà vẫn đầy tình cảm.
Bên cạnh đó, tôi càng hiểu sâu sắc rằng, rèn luyện nề nếp không thể làm một mình, mà cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường – giáo viên – gia đình. Sự thống nhất trong định hướng giáo dục giữa cô và cha mẹ học sinh sẽ giúp các em hình thành thói quen nhanh hơn, ít bị mâu thuẫn về cách ứng xử, hành vi. Nếu cô nhắc mà ở nhà cha mẹ cũng nhắc, nếu ở trường khen mà ở nhà cũng khích lệ, thì hành vi tích cực sẽ được củng cố bền vững và chuyển thành phẩm chất tốt đẹp cho học sinh.
Một bài học nữa tôi rút ra được là, việc rèn luyện nề nếp sẽ hiệu quả hơn nếu được tổ chức bằng những hình thức sinh động, gần gũi với trẻ nhỏ. Trẻ em lớp 1 yêu thích trò chơi, thích được nhìn thấy hình ảnh, thích thi đua để được khen thưởng. Vì vậy, nếu biến việc học hành thành trò chơi nhẹ nhàng, nếu biến quy tắc thành hình ảnh đáng yêu, nếu biến những yêu cầu khô khan thành những câu chuyện vui... thì học sinh sẽ tiếp nhận mà không thấy bị áp lực. Khi các em cảm thấy vui vẻ, thoải mái, các em sẽ tự giác thực hiện những nề nếp ấy như một phần tự nhiên của sinh hoạt hằng ngày.
Cuối cùng, tôi cũng học được rằng sự thay đổi hành vi của học sinh cần thời gian và sự nhẫn nại. Không thể mong một học sinh vốn quen được phục vụ nay đột ngột biết tự học, tự phục vụ; cũng không thể mong một lớp học đang còn ồn ào, thiếu trật tự mà chỉ sau vài ngày đã trở nên nền nếp. Giáo viên cần xác định rõ: quá trình rèn luyện nề nếp là một hành trình dài, và mỗi tiến bộ nhỏ của học sinh đều rất đáng quý, đáng ghi nhận. Khi ta kiên trì gieo từng hạt giống nhỏ, đến một lúc nào đó, các em sẽ tự tin nở hoa trong chính sự trưởng thành của mình.
PHẦM III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. Kết luận đề tài
Việc rèn luyện nề nếp cho học sinh lớp 1 không chỉ là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác chủ nhiệm mà còn là một yếu tố nền tảng góp phần quyết định đến chất lượng giáo dục lâu dài. Thông qua đề tài “Ứng dụng phương pháp dạy học tích cực để nâng cao nề nếp cho học sinh lớp 1”, tôi đã tập trung nghiên cứu, xây dựng và triển khai các giải pháp thiết thực, sát với thực tiễn lớp học, đồng thời phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi cũng như định hướng đổi mới giáo dục theo chương trình GDPT 2018.
Các biện pháp được áp dụng trong đề tài không dừng lại ở việc truyền đạt nội quy hay nhắc nhở răn đe học sinh, mà hướng đến một cách tiếp cận nhẹ nhàng, tích cực và giàu tính trải nghiệm. Từ việc xây dựng bảng quy tắc bằng hình ảnh sinh động, tổ chức trò chơi rèn luyện nề nếp, tạo không gian lắng nghe cảm xúc học sinh cho đến việc phát huy vai trò đồng hành của phụ huynh, tất cả đều nhằm mục tiêu giúp học sinh hình thành thói quen học tập, sinh hoạt tốt một cách tự nhiên và bền vững. Kết quả thực tế tại lớp 1B cho thấy học sinh đã có sự thay đổi rõ rệt về ý thức, hành vi và tinh thần học tập. Không khí lớp học trở nên tích cực, ổn định; giáo viên thuận lợi hơn trong quản lý lớp và công tác giảng dạy; phụ huynh ngày càng gắn bó, tin tưởng và đồng hành cùng nhà trường.
Qua quá trình thực hiện đề tài, tôi càng thấm thía rằng: không có con đường rèn luyện nào bền vững hơn con đường của sự yêu thương, kiên nhẫn và sáng tạo. Một lớp học có nề nếp không chỉ là một tập thể có tổ chức mà còn là môi trường nuôi dưỡng những tâm hồn trẻ thơ biết lắng nghe, biết yêu thương, biết tự giác và có trách nhiệm. Những thành quả đạt được từ đề tài không chỉ là những con số, mà còn là sự trưởng thành từng ngày của học sinh, là niềm vui của phụ huynh và là động lực lớn lao để người giáo viên tiếp tục hành trình ươm mầm hạnh phúc.
Tôi tin rằng, với những bài học kinh nghiệm được rút ra từ thực tiễn, những giải pháp được minh chứng bằng kết quả cụ thể, đề tài này hoàn toàn có thể được nhân rộng và áp dụng hiệu quả trong các lớp học đầu cấp tiểu học, góp phần vào sự nghiệp giáo dục nhân văn, tích cực và toàn diện.
II. Kiến nghị
1. Đối với nhà trường:
Để công tác rèn luyện nề nếp cho học sinh lớp 1 đạt hiệu quả cao và được duy trì bền vững, tôi kính đề nghị Ban giám hiệu nhà trường tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện cho giáo viên chủ nhiệm được tham gia các lớp bồi dưỡng, tập huấn chuyên đề về giáo dục hành vi, hình thành thói quen cho học sinh đầu cấp. Đồng thời, nhà trường nên tổ chức thêm các buổi sinh hoạt chuyên môn theo hướng chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn trong công tác chủ nhiệm lớp 1 giữa các giáo viên trong và ngoài trường, nhằm nhân rộng các mô hình hiệu quả, sáng tạo. Ngoài ra, cần khuyến khích việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý lớp, đánh giá hành vi học sinh, tuyên dương và phối hợp với phụ huynh, để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục nề nếp cho học sinh một cách đồng bộ và hiện đại.
2. Đối với phụ huynh học sinh:
Tôi mong rằng các bậc phụ huynh tiếp tục phát huy vai trò đồng hành cùng giáo viên trong việc hình thành và củng cố thói quen tốt cho con tại nhà. Cụ thể, phụ huynh nên thường xuyên trao đổi với giáo viên để nắm bắt tình hình học tập, rèn luyện của con; dành thời gian kiểm tra việc chuẩn bị bài vở, nhắc nhở con giữ gìn nề nếp học tập và hành vi văn minh khi đến lớp. Đồng thời, phụ huynh cũng nên tạo cho con môi trường sống tích cực, gần gũi, yêu thương, qua đó giúp các em phát triển hài hòa cả về mặt tri thức và nhân cách.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Chương trình Giáo dục phổ thông tổng thể – Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT.
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2020), Tài liệu tập huấn giáo viên tiểu học thực hiện Chương trình GDPT 2018, NXB Giáo dục Việt Nam.
Trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám – Sổ theo dõi chất lượng và rèn luyện học sinh lớp 1B năm học 2025–2026.
Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên giáo viên tiểu học – chuyên đề công tác chủ nhiệm lớp.
Các chia sẻ từ buổi sinh hoạt chuyên môn tổ khối 1 năm học 2025–2026, Trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám.
Bấm vào đây xem thêm các biện pháp khác:
Mọi chi tiết xin liên hệ:
- Điện thoại Holine: 0847355079
- Zalo (không kết bạn): 0942137445
- Gmail: bienphapgiaoduc@gmail.com
Đây là Sáng kiến mới 100%, do thầy Lê Hồng Minh thiết kế nhằm hỗ trợ miễn phí cho giáo viên phục vụ công việc dạy học và được đăng tải độc quyền trên website bienphap.vn. Thầy nghiêm cấm tất cả mọi người không được phép chia sẻ lại hoặc buôn bán trên tất cả các trang mạng xã hội dưới bất cứ hình thức nào!
Sáng kiến Ứng dụng CNTT để phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc cho học sinh lớp 5
31/07/2025 10:03
Sáng kiến Ứng dụng CNTT để phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc cho học sinh lớp 5 là một sáng kiến mới được thầy Lê Hồng Minh thiết kế nhằm hỗ trợ miễn phí cho giáo viên dạy Âm nhạc tiểu học tham khảo, lấy tư liệu phục vụ công tác giảng dạy.
Vận dụng chuyển đổi số và các hoạt động sáng tạo để phát triển văn hóa đọc trong trường tiểu học
28/07/2025 08:20
Vận dụng chuyển đổi số và các hoạt động sáng tạo để phát triển văn hóa đọc trong trường tiểu học là một sáng kiến do thầy Lê Hồng Minh thiết kế mới, được đăng tải độc quyền lên website bienphap.vn nhằm hỗ trợ miễn phí cho thầy cô thực hiện tốt nhiệm vụ dạy học của mình.
Một số giải pháp giúp học sinh rèn luyện hành vi tích cực và phát triển phẩm chất đạo đức
23/07/2025 08:02
Một số giải pháp giúp học sinh rèn luyện hành vi tích cực và phát triển phẩm chất đạo đức
Ứng dụng mô hình toán học để phát triển kỹ năng giải toán cho học sinh lớp 4
17/07/2025 10:14
đề tài: "Ứng dụng mô hình toán học để phát triển kỹ năng giải toán cho học sinh lớp 4 theo bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống"
17/07/2025 22:10
Ứng dụng công nghệ thông tin để dạy học môn Lịch sử lớp 5, giúp học sinh tích cực học tập và yêu thích môn học
Một số giải pháp giúp học sinh lớp 1 yêu thích học môn Tiếng Việt
13/07/2025 10:25
Một số giải pháp giúp học sinh lớp 1 yêu thích học môn Tiếng Việt
Một số giải pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1.
11/07/2025 07:35
Một số giải pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1
Ứng dụng kĩ thuật sơ đồ tư duy trong dạy học lớp 4 ở Trường Tiểu học
10/07/2025 15:22
Ứng dụng kĩ thuật sơ đồ tư duy trong dạy học lớp 4 ở Trường Tiểu học.